του Ηλία Μεταξά, Οικονομικού Αξιωματικού Ε.Ν
Το παρόν αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο του Ηλία Μεταξά
«ΝΑΥΤΙΚΟΙ ΒΑΘΜΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΛΕΣ, ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ»
(υπό έκδοσιν). Δημοσιεύεται, για πρώτη φορά, στο Περί Αλός,
με την άδεια του συγγραφέως τον οποίο κι ευχαριστώ θερμώς.
Περί Αλός
Ακολουθείται η σύνταξη/ορθογραφία του συγγραφέως.
 |
Admiral Richard Edwards, 1794.
Πίνακας του Nathaniel Dance.
National Maritime Museum,
Greenwich, London.
|
Η λέξη ‘Admiral’ στα Ελληνικά σημαίνει Ναύαρχος. Είναι σύνθετη λέξη αποτελουμένη από δύο άλλες Αραβικές. Η πρώτη λέξη ‘Amir’ ή‘Emir’ ή ‘Ameer’ σημαίνει Πρίγκηψ, Ηγέτης. Η δευτέρα Αραβική λέξη με το άρθρο της ‘Al Bahr’ σημαίνει ‘Της Θαλάσσης’.
Οι εκ της Εσπερίας Σταυροφόροι ίσως την είχαν μάθει από τον 11ον αιώνα όταν πολεμούσαν εναντίον των Αράβων. Οι Σικελοί και αργότερα οι Γενουάτες την έμαθαν από τους αντιπάλους τους Καταλανούς. Πήραν την πρώτη λέξη και το άρθρον της δευτέρας λέξεως, τα συνεδύασαν καταλλήλως και τα πρόφεραν ως μίαν ενιαία λέξη, δηλαδή ‘Amir - Al’. Έτσι έφθασαν στην Δύση μέσω Γαλλίας όπου απεδόθησαν στην Παλαιά Γαλλική γλώσσα ως ενιαία και αυτούσια λέξη ‘Amiral’. Αργότερα παρεφράσθη στην Ιταλική σε‘Αmmiraglio’, στην Ισπανική και στην Πορτογαλική σε‘Almirante’.
Στην Μεσόγειο από τον 12ο μ.Χ. αιώνα ο Αρχηγός των Μουσουλμανικών Στόλων είχε τον τίτλο ‘Amir Al Bahr’ ο οποίος σε ελεύθερη μετάφραση εσήμαινε ‘Διοικητής της Θαλάσσης’. Προ του 1561 διά τους Μουσουλμανικούς λαούς η λέξη ‘Amir’ ή ‘Emir’ είχε και άλλες έννοιες. Εσήμαινε έναν Πρίγκηπα υπό τον Σουλτάνο, ή έναν οιονδήποτε Σαρακηνό Διοικητή.
Υπάρχει όμως και μία άλλη εκδοχή, ότι το Αραβικό ‘Amir Al Bahr’ ίσως να είχε συνδεθεί με κάποια από τις ακόλουθες Μεσαιωνικές Λατινικές λέξεις, την‘Admirabilis’ ή την ‘Admiralis’ ή την ‘Αdmiallus’ ή την‘Amiralis’. Ενδεχομένως να είχε μετασχηματισθεί και από το ‘Admirari’ σε ‘Admire’. Πάντως, με οιονδήποτε τρόπο και αν επρόφεραν την λέξην αυτήν οι λαοί οι οποίοι μιλούσαν Λατινικά ή παρεμφερείς Λατινογεννείς γλώσσες, κατέληξε ως ‘Amiral’ στην Παλαιά Γαλλική γλώσσα.
Κατά την διάρκεια των Σταυροφοριών έφθασε η ιδία έννοια στην Αγγλία και στις άλλες Χώρες του Βορρά και ως ήταν φυσικό υπέστη πολλές αλλαγές καταλήξεων και προφοράς. Έτσι κατά τον 14ον αιώνα στην Mεσαία Αγγλική γλώσσα εγράφετο ως ‘Admyrall’, αλλά μετά από διάφορες καταλήξεις και προφορές, έφθασε στον 16οναιώνα να γράφεται και να προφέρεται στην τελική μορφή της ως ‘ΑDMIRAL’ έτσι παραμένει μέχρι σήμερα.
Κατά ποίον τρόπο η ‘γαλλοποιημένη’ λέξη ‘Αmiral’απέκτησε στο μέσον της ένα ‘D’ και έτσι μετετράπη στην Αγγλική ‘Αdmiral’ δεν είναι επιστημονικώς
εξακριβωμένο. Προφανώς έγινε από το λάθος κάποιου μεταγενεστέρου Άγγλου (όχι απαραιτήτως αγραμμάτου) που συνέδεσε την άγνωστη δι’ αυτόν ξένη λέξη, με το Αγγλικό ρήμα ‘Admire ’= θαυμάζω, ή με το Αγγλικόν επίθετον ‘Admirable’= θαυμάσιος, αξιοθαύμαστος.
Κατά τον Μεσαίωνα ο Διοικητής εν πλώ απεκαλείτο‘Captain’ και όχι ‘Admiral’, αλλά και οι Aξιωματικοί του Στρατού που επέβαιναν στα πλοία του τότε ‘Στόλου’ διά να πολεμήσουν συνήθως ωνομάζοντο Captains. Αυτό επειδή προκαλούσε μπέρδεμα, τους έλεγαν μερικές φορές ‘Under Captains’ διά να τους ξεχωρίζουν, αλλά και αυτό δεν έδινε ικανοποιητική λύση και έπρεπε να βελτιωθεί.
Στην Αγγλία στις αρχές του 14ου αιώνος ο Ναύαρχος ήταν υψηλόβαθμος αξιωματούχος στην Βασιλική Κυβέρνηση, υπεύθυνος διά την άμυνα των θαλασσών, καθώς και διά την διοίκηση και την διαχείριση των πλοίων του Μονάρχου. Επίσης δι’ οιοδήποτε θέμα ανεφύετο στον θαλάσσιο χώρο το οποίον έχρηζε επισήμου διερευνήσεως και δεν ενέπιπτε στην δικαιοδοσία καμμίας Κομητείας, τότε απευθύνοντο εις αυτόν διά την κρίση του και την απόφαση του.
Την ιδίαν εποχή φαίνεται ότι υπήρχαν και άλλοι τρείς Ναύαρχοι οι οποίοι διοικούσαν τις τρείς Ναυτικές Περιφέρειες.
1) Των Cinque Ports και όλων των λιμένων από το DOVER μέχρι τo CORNWALL. 2) Από τον ποταμό THAMES μέχρι τοBERWICK .
3) Τις ακτές της Ιρλανδικής θαλάσσης.
Αυτός ο Ναύαρχος τον οποίον προαναφέραμε στην πιο πάνω παράγραφο, που ήταν και μέλος της Κυβερνήσεως, επί EDWARD 3ου (1327-77) ανεβαθμίσθη ακόμη περισσότερο. Συνεστήθη δι’ αυτόν το αξίωμα του‘Lord High Admiral’ και το 1360 ιδρύθη και το ‘Admiralty Court’ το οποίον εν συνεχεία ισχυροποιήθη με εξέχουσες δικαιοδοσίες. Περισσότερα στο Κεφάλαιον Νο.17 περί ‘Lord High Admiral’.
Πάντως διά τους Δυτικούς Λαούς από το 1425 η λέξη Admiral (όπως και αν προφέρετο) εσήμαινε τον Ανώτατο βαθμό Αξιωματικού του Ναυτικού οιασδήποτε Χώρας. Από δε το 1460 και εντεύθεν εσήμαινε τον Γενικό Αρχηγό ενός Ναυτικού. Σήμερα σχεδόν σε όλες τις Ευρωπαϊκές γλώσσες ο καθ’ ημάς Ναύαρχος ονομάζεται Admiral, ακόμη και στην Ρωσική.
 |
This is the White Ensign used by the Royal Navy of the Kingdom
of Great Britain from 1707 until 1800. ΦΩΤΟ:
|
Τα πράγματα άλλαξαν όταν ο HENRY 8ος άρχισε να στέλνει τον High Admiral του στην θάλασσα, διότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις εκείνος ήταν στεριανός ‘Παλατιανός’ και δεν αποτολμούσε να μπαρκάρει. Εν προκειμένω ο‘Commanding Officer’ που σαλπάριζε με τον Στόλο και ανελάμβανε την γενική δίοικηση απεκαλείτο ‘General’. Γενικώς κατά τον 16ο και 17ον αιώνα οι Admirals ελέγοντο και ‘Sea Commanders’.
Aπό το 1632 ο Lord High Admiral είχε αποστερηθεί από κάποιες συγκεκριμένες Νομικές εξουσίες τις οποίες η Κυβέρνηση της Κοινοπολιτείας επί CROMWEL (1649-58) τις εξεχώρησε στους ‘Generals at Sea’ οι οποίοι διοικούσαν τους Στόλους. Έκτοτε οι έχοντες την διοίκηση στην θάλασσα ωνομάζοντο απλώς Admirals. Στην εποχή του Robert BLAKE (1599-1657) ο όρος Admiral ενίοτε ενεφανίζετο στον τίτλο κάποιου Ναυτικού Διοικητού, αλλά μόνον όταν αυτός είχε το αξίωμα του ‘Commissioner οf Admiralty’.
Από την Παλινόρθωση της Μοναρχίας το 1660 και εντεύθεν οι Flag Officers περιελάμβαναν την λέξη Admiral ως κανονικό συνθετικό του τίτλου τους, ακόμη και εάν δεν ήσαν Commissioners. Επί πολλά χρόνια εφ’όσον το ‘Admiral’παρέμενε ένα Post και όχι Rank το ακολουθούσαν οι καθοριστικές λέξεις ‘of the’ και ακολουθούσε η ονομασία του Στόλου του οποίου ηγείτο ή της γεωγραφικής περιοχής στην οποίαν επιχειρούσε ο Στόλος του.Toιουτοτρόπως επροσδιόριζαν επακριβώς ποίος ήταν ο Ναύαρχος και σε ποίον Στόλο ήταν επί κεφαλής. Έάν δεν ήταν πλήρης Ναύαρχος, αλλά Αντιναύαρχος ή ακόμη και Υποναύαρχος, κατά περίπτωσιν ετίθεντο ως πρόθεμα όλου του τίτλου αυτού οι επιθετικοί προσδιορισμοί ‘Vice’ ή ‘Rear’.
Μέχρι την περίοδο της Κοινοπολιτείας με οιοδήποτε όνομα και αν αποκαλούσαν τον Ναύαρχο ήταν πάντοτε ένας Gentleman. Συνήθως Ευγενής και Στρατιωτικός, ενίοτε τόσο ικανός ώστε να μπορεί να μετατρέπεται και σε ‘καλούτσικο’ ναυτικό, αλλά ποτέ σε επαγγελματία τοιούτον. Οι εξαιρέσεις ήσαν λίγες και απλώς υπεγράμμιζαν τον κανόνα. Όπως π.χ. ο William FITZ-WILLIAM, o Francis DRAKE και οι ‘συνεργάτες’ του. Ο Ηγέτης στην θάλασσα έπρεπε να είναι γαλαζοαίματος και θα ήταν ακόμη καλλίτερα εάν είχε και κάποια θαλασσινή εμπειρία, αλλά δεν ήταν και απαραίτητο.
Όμως οι ‘Generals-at-Sea’ άνοιξαν μία νέαν εποχή. Η Ευγενής καταγωγή αντικατεστάθη από την ικανότητα. Ο πόλεμος κατά της Iσπανικής Αρμάδας το 1588 ήταν ο πρώτος που συμμετείχαν Αγγλικά πλοία κινούμενα αποκλειστικώς με πανιά εγκαταλείποντας τα κουπιά.
Η Ελληνική λέξη ΝΑΥΑΡΧΟΣ εχρησιμοποιήθη διά πρώτη φορά από τους Αρχαίους Σπαρτιάτες. Στην Αρχαία Αθήνα οι Ναύαρχοι ελέγοντο Στρατηγοί. Ως γνωστόν τα Πληρώματα των πλοίων τους απεβιβάζοντο αυτούσια στην ξηρά και εμάχοντο έχοντας μαζί τους και τους Αξιωματικούς τους. Φυσικά επί κεφαλής είχαν και τον Στρατηγό τους.
Κατά την Βυζαντινή περίοδο ο Ναύαρχος αρχικώς ελέγετο ‘Στρατηγός των Καραβησιάνων’ και αργότερα ‘Δρουγγάριος του Πλωίμου’. Περισσότερα στο Κεφάλαιο Νο. 11. Κατά την Επανάσταση του 1821 ο Αρχηγός του Στόλου ωνομάζετο Ναύαρχος από την Επαναστατική Κυβέρνηση. Τα τρία βασικά νησιά είχαν τον δικό τους Ναύαρχο διωριζόμενο από την Δημογεροντία.
Ως γνωστόν οι βαθμοί των Ανωτάτων Αξιωματικών είναι 3: Ναύαρχος, Αντιναύαρχος, Υποναύαρχος. Στην Αγγλική γλώσσα εχαρακτηρίζοντο από παλαιότατα και έως σήμερα ως ‘Flag Officers’. Συν τω χρόνω ο όρος περιέλαβε και τον‘Admiral of the Fleet’ και τον Commodore. Διότι είχαν το δικαίωμα να σηκώνουν το δικο τους ξεχωριστό ‘σημαιάκι’, το οποίον έδειχνε τον ακριβή βαθμό τους, αφ’ ενός αναλόγως του χρώματος του και αφ’ ετέρου σε ποίον ιστό της Ναυαρχίδος τους το ύψωναν. Όταν κάποιος Αξιωματικός προήγετο σε ‘Flag Rank’, στην αργκό του R.N. έλεγαν ότι είχε ανέβει αρκετά υψηλά ώστε να μπορεί να αναπετάσσει την δική του σημαία. Αυτό γίνεται και σήμερα, επί πλέον βάζουν το σημαιάκι τους και στο υπηρεσιακό τους αυτοκίνητο όταν επιβαίνουν οι ίδιοι.
Κατά την εποχή των Ιστιοφόρων οι βαθμοί ήσαν διαφορετικοί και ολιγώτεροι. Ιεραρχικώς κάτω από τον Υποναύαρχο ευρίσκοντο μόνον τρείς βαθμοί απο τους ‘Commissioned Officers’, δηλαδή : ο Captain, ο Commander και ο Lieutenant.
Αλλά όσο και εάν φαίνεται παράδοξο, υπήρχαν 9 διαφορετικές διαβαθμίσεις Ανωτάτων. Ο Στόλος δεν εμάχετο πλέον ως μία συμπαγής ομάς πλοίων. Από το 1620 διεχωρίσθη σε τρεις οργανωμένες Divisions = Διοικήσεις, κατ’ άλλους συγγραφείς της εποχής αυτό έγινε από το 1653. Κάθε Διοίκηση και κάθε Μοίρα είχε την δική της σημαία, με το δικό της διαφορετικό χρώμα. Ακολούθως κάθε Διοίκηση υποδιαιρείτο σε 3 Μοίρες. Αναλόγως δε της αρχαιότητος του ο κάθε Ανώτατος ανελάμβανε και την Αρχηγία της κάθε Διοικήσεως ή της κάθε Μοίρας. Επομένως είχαμε μία διάταξη Στόλου ως εξής:
1) Ο αρχαιότερος Ναύαρχος είχε το γενικό πρόσταγμα. Ύψωνε την σκέτη Kόκκινη σημαία από το 1665 έως το 1864. Διοικούσε την ‘Ερυθρά Διοίκηση’ και επέβαινε στην πρώτη ‘Ερυθρά Μοίρα’ της Διοικήσεως του, η οποία ευρίσκετο στο κέντρο της παρατάξεως.
2) Ο αμέσως μετά σε αρχαιότητα Ναύαρχος είχε από το 1665 έως το 1692 σκέτη Λευκή σημαία. Από το 1700 έως το 1864 προσετέθη και ο κόκκινος σταυρός του Αγίου Γεωργίου. Διοικούσε την ‘Λευκή Διοίκηση’ επιβαίνων της ‘Λευκής Μοίρας’ αυτής, η οποία κρατούσε την κεφαλή της παρατάξεως.
3) Ο δε νεώτερος Ναύαρχος με την σκέτη Μπλε σημαία από το 1665 έως το 1864, ήταν επί κεφαλής της ‘Κυανής Διοικήσεως’ επιβαίνων επί της πρώτης ‘Κυανής Μοίρας’ αυτής, η οποία ευρίσκετο στην ουρά της παρατάξεως.
Όταν ο επί κεφαλής Admiral διοικούσε τον Στόλο του ευρισκόμενος στο κέντρο αυτού δεν μπορούσε να είναι ταυτοχρόνως και στο εμπρόθιο τμήμα αυτού, ως εκ τούτου εκείνο το τμήμα το ανελάμβανε ο άμε-σος συνεργάτης του ο ‘Vice Admiral’. H λέξη ‘Vice’ στα Λατινικά σημαίνει κάποιον που ενεργεί διά λογαριασμόν άλλου. Με την σειρά του ο Vice Admiral είχε τον δικό του αναπληρωτή ο οποίος διοικούσε το οπίσθιον (Rear) τμήμα του Στόλου. Όμως αντί να τον αποκαλούν Vice-Vice Admiral του έδωσαν έναν ορθολογιστικό τίτλο, ‘Rear Admiral’, ενίοτε τον αποκαλούσαν και ως ‘Admiral in the Rear’. Ήταν ο κατώτερος των Ναυάρχων και διοικούσε το οπίσθιο τμήμα του Στόλου και τις εφεδρείες.
Τοιουτοτρόπως οι Ναυαρχίδες έφεραν τις σημαίες των επιβαινόντων Ανωτάτων Αξιωματικών στους εξής ιστούς : Οι Ναύαρχοι στους μεσαίους, οι Αντιναύαρχοι στους πρωραίους, οι Υποναύαρχοι στους πρυμναίους.
Υπήρχαν όμως πολλά πλοία τα οποία τα ωνόμαζαν ‘Private Vessels’, όχι Ships, διότι δεν επέβαινε σε αυτά Ανώτατος Αξιωματικός, τέτοια ήσαν και οι Φρεγάτες. Αυτά ήσαν μεν προσκολληόμενα στην Μοίρα, αλλά δεν αποτελούσαν μέρος της Γραμμής Μάχης. Αναπέτασσαν στην πρύμη τους την Εθνική Ναυτική Ση-μαία (Ensign) ιδίου χρώματος με την Αρχαιότητα του Ναυάρχου στον οποίον υπήγοντο, αλλά αυτός επέβαινε σε κάποιο άλλο καράβι. Διά να δείξουν ότι ήσαν Private Vessels ύψωναν στον υψηλότερο ιστό τους τον ‘Long Pendant’ = Μακρύ Επισείοντα, ιδίου χρώματος με την αρχαιότητα του Ναυάρχου τους.
Η λέξη Pendant στην καθομιλουμένη των ναυτικών προφέρεται (και ενίοτε γράφεται)‘Pennant’, χωρίς το γράμμα ‘D’. Τα Private Vessels επ’ ουδενί συγχέονται με τα ‘Privateers’= Κουρσάρικα. Ο αρχαιότερος Αντιναύαρχος ετίθετο επί κεφαλής της δευτέρας ‘Ερυθράς Μοίρας’ κατά τα γνωστά κ.ο.κ.
Ο αρχαιότερος Υποναύαρχος ήταν επί κεφαλής της τρίτης ‘Ερυθράς Μοίρας’ κατά τα ειωθότα κ.ο.κ. Επειδή και οι λοιποί νεώτεροι Ανώτατοι ηγούντο των τελευταίων Μοιρών οι οποίες ευρίσκοντο στα με-τώπισθεν (Rear) της παρατάξεως, ωνομάζοντο και αυτοί στην Αγγλική γλώσσα Rear Admiral, ως αναπτύξαμε πιο πάνω.
 |
Union Jack από το HMS Spartiate. Στη Φώτο εικονίζεται
υπάλληλος από Οίκο Δημοπρασιών ο οποίος κρατά τη
μοναδική αυτή Union Flag που επιβίωσε από την
Ναυμαχία του Trafalgar (21 Οκτωβρίου 1805).
ΦΩΤΟ: ΕΔΩ
|
Όταν ένας Flag Officer ύψωνε το Σήμα του στην Ναυαρχίδα του, όλα τα υπό την Διοίκηση του πλοία ύψωναν σημαία με το ίδιο χρώμα. Όμως κατά την μάχη ως επί το πλείστον εδημιουργούντο συνθήκες κακής ορατότητος, καπνοί, πούσι, σκοτάδι κ.λ.π., οπότε ο Αρχηγός μπορούσε να διατάξει μία Μοίρα να αλ-λάξει την σημαία της και να υψώσει μίαν άλλη διαφορετικού χρώματος. Κατά την ναυμαχία του Νείλου (ή Αμπουκίρ), το μεγαλύτερο μέρος της διεξήχθη την νύκτα. Ο ΝΕLSΟΝ, Υποναύαρχος του Κυανού τότε, διέταξε τα καράβια του να υψώσουν λευκά Εnsigns διά να φαίνονται καλλίτερα.
Οι 9 Ανώτατοι των ‘χρωματιστών’ Μοιρών ήσαν πολύ λίγοι δι’ ολόκληρο το Ναυτικό, δι’ αυτό από το 1743 τους αύξησαν. Οι πλήρεις Ναύαρχοι ήσαν κάπως διαφορετικοί. Αρχαιότερος Ναύαρχος του Ερυθρού ο οποίος ευρίσκετο στην μεσαία Διοίκηση και την κεντρική Μοίρα αυτής, είχε το γενικό πρόσταγμα σε ο-λόκληρο τον Στόλο. Παρ’ όλα αυτά δεν ωνομάζετο ‘Admiral of the Red ’διότι απλούστατα δεν υπήρχε ακόμη τέτοιο ανεγνωρισμένο ‘Post’.
Παλαιότερα την φυσική θέση του ακριβώς στο κέντρο της παρατάξεως την κατελάμβανε ο Lord High Admiral (εάν είχε τολμήσει να σαλπάρει διότι συνήθως αυτοί δεν ήσαν ναυτικοί). Εν εναντία περιπτώσει την κεντρική θέση την κατελάμβανε ένας άλλος Ναύαρχος στον οποίον είχαν αποδώσει τον εντυπωσιακό τίτλο του ‘Admiral of the Fleet’.
Διά να τιμήσουν το Ναυτικό διά την περιφανή νίκη του στην ναυμαχία του TRAFALGAR έπεισαν τον BασιλέαGEORGE 3ο ο οποίος στις 09-11-1805 εθέσπισε τον βαθμό που έλλειπε, τον ‘Admiral of the Red’.
Πολλοί συγγραφείς το θεωρούν ως ιστορικό λάθος, διότι είχε ως αποτέλεσμα τα 9‘Flag Posts’ ενός Στόλου να μετατραπούν σε 10 ‘Flag Ranks’. Έτσι όμως οι Ανώτατοι Αξιωματικοί ενός Στόλου αυξήθησαν σε 10. O τίτλος του Admiral of the Fleet υπήρχε από τα πρώτα χρόνια του Αγγλικού Ναυτικού. Περισσότερα στο επόμενο Κεφάλαιο Νο. 126.
Το 1814 ο Δούξ του CLARENCE (ο μετέπειτα ΒασιλεύςWILLIAM 4ος) έφερε τον τίτλο του Admiral of the Fleet. Επί πλέον υπηρετούσαν οι εξής Flag Officers : ΝΑΥΑΡΧΟΙ = Ερυθρού 21, Λευκού 20, Κυανού 20. ΑΝΤΙΝΑΥΑΡΧΟΙ = Ερυθρού 22, Λευκού 19, Κυανού 24. ΥΠΟΝΑΥΑΡΧΟΙ = Ερυθρού 19, Λευκού 17, Κυανού 24. Γενικό Σύνολο Ανωτάτων = 187.
Το 1848 οι Ανώτατοι πρωτοφόρεσαν 4 σειρίδια στα ακροχειρίδια της Ρεδιγκότας νέου τύπου ‘Surtout’.
Το Αμερικανικό Ναυτικό στις 31-07-1862 ωνόμασε τον πρώτο Υποναύαρχο του, ο οποίος φόρεσε κατά διαστήματα διαφόρους τύπους γαλονιών. Όμως ο ίδιος στις 14-01-1865 προήχθη σε Αντιναύαρχο και φόρε-σε αμέσως την ‘πρωτοείσακτη’ δι’ αυτούς ‘πλάκα’ με 2 σειρίδια από πάνω. Αλλά αυτά τα 2 σειρίδια ήσαν πιο χονδρά από αυτά που ξέρουμε στην σύγχρονη εποχή.
Την 01-12-1866 ωνομάσθη ο πρώτος ‘πλήρης’ Ναύαρχος και φόρεσε 2 ‘πλάκες’ και ανάμεσα τους 1 χονδρό σειρίτι. Μεταγενεστέρως οι ‘πλάκες’ αντικατεστάθησαν από διάφορα σχέδια με φύλλα δρυός. Τελικώς στις 11-03-1869 επανήλθε η κλασσική ‘πλάκα’ αλλά με 3 σειρίδια από πάνω. Ο Αντιναύαρχος φόρεσε την ίδια ‘πλάκα’ με 2 σειρίτια από πάνω. Ο Υποναύαρχος φόρεσε και αυτός την ίδια ‘πλάκα’ με 1σειρίτι από πάνω. Η ειδοποιός διαφορά έγκειτο ότι τα νέα σειρίτια έγιναν πιο λεπτά από τα προηγούμενα. Μέχρι σήμερα φέρουν τα ίδια.
Ο Commodore George DEWEY(1837-1917) αμέσως μετά την πανεύκολη νίκη του στις Φιλιππίνες την 01-05-1898 προήχθη σε Υποναύαρχο, και στις 03-03-1899 με ειδικό Νόμο του Κονγκρέσου ωνομάσθη ‘Admiral of the Navy’ και φόρεσε τις παλαιές 2 ‘πλάκες’ και ανάμεσα τους 1 φαρδύ γαλόνι. Αυτή η υψίστη διάκριση είχε δοθεί προηγουμένως μόνον στον David Glasgow FARRAGUT (1801-70) και στονDavid PORTER (1780-1843). Aυτή κατηργήθη στις 13-11-1919. Στις 15-12-1944 λόγω των πιεστικών πολεμικών αναγκών επανεσυστήθη αυτός ο ανώτατος βαθμός με τον τίτλο ‘Fleet Admiral’= Aρχιναύαρχος, έχων διακριτικά μία ‘πλάκα’ σύν 4 σειρίδια’. Τον κατήργησαν το 1982.
Το 1901 το ‘Deutsche Kaiserliche Marine’ καθιέρωσε κάτι αντίστοιχο, τον‘Gross Admiral’.Στα τελευταία χρόνια του Β΄Π.Π. το ‘Kriegsmarine’ συνέστησε τον κατά τι χαμηλώτερο βαθμό του‘General Admiral’, αλλά υψηλότερο του ‘σκέτου αλλά πλήρους’ Admiral.
Αυτό το σύστημα διατάξεως μάχης που προαναφέραμε με τις χρωματιστές Μοίρες, ήταν προ πολλού απηρχαιωμένο και οπωσδήποτε μαζί με αυτό ήταν και το σύστημα ονοματολογίας των Βαθμών και των Τίτλων. Παρ’ όλα αυτά, παρέμειναν οι ίδιοι βαθμοί ακόμη και όταν η ουσία των πραγμάτων είχε τελείως αλλάξει. Ανέκαθεν τα Ναυτικά σε όλο τον κόσμο δεν εφημίζοντο ως ένθερμοι υποστηρικταί των αλλαγών και των νεωτερισμών. Όμως δεν πρέπει ποτέ να παρερμηνεύεται η αγάπη διά την τήρηση των Παραδόσεων και των Ηθικών Αξιών με τον κοντόφθαλμο και δογματικό συντηρητισμό ενάντια στις εξελίξεις.
Μετά από πολλές αλλαγές στην μορφή και οργάνωση του R.N. καθώς και στις Τακτικές μάχης, τα χρώματα των Μοιρών τελικώς εγκατελείφθησαν το 1864. Επί πλέον με την επικράτηση των Ατμηλάτων πλοίων οι ιστοί λιγόστεψαν και κόντυναν, οπότε δεν υπήρχε και ο απαιτούμενος χώρος διά τέτοιου είδους ρομαντικούς σημαιοστολισμούς.
Έκτοτε υιοθετήθη δι’ όλα τα Πολεμικά πλοία το ‘Naval Ensign’, που το λένε και ‘White Ensign’. Δηλαδή η λευκή σημαία με τον κόκκινο σταυρό στην μέση που είναι το Λάβαρο του Αγίου Γεωργίου και η σημαία μόνον της Αγγλίας. Στο άνω αριστερό τεταρτημόριο προς τον ιστό (Canton) φέρει την μικρογραφία της σημαίας του Ηνωμένου Βασιλείου, που είναι ο συνδυασμός των σημαιών των τριών Χωρών που το συναποτελούν. Κατά τις ναυμαχίες σήκωναν στο υψηλότερο κατάρτι το Naval (White) Ensign, αλλά πελωρίων διαστάσεων, κομπάζοντας ότι το επιδεικνύουν στον εχθρό και τον προκαλούν δίνοντας του καθαρό στόχο διά να τους κανονιοβολίσει.
Οι Ανώτατοι κατά τους νεωτέρους χρόνους, ύψωναν το αντίστοιχο προς τον βαθμό τους σινιάλο. Του Ναυάρχου είναι μία παραλλαγή του Λαβάρου του Αγίου Γεωργίου, Το Αντιναυαρχικό Σήμα είναι το ίδιο με την προσθήκη μιάς κόκκινης μπάλας στο άνω αριστερό τεταρτημόριο προς τον ιστόν (Canton). Του Υποναυάρχου είναι το ίδιο με του Αντιναυάρχου αλλά έχει και μία δεύτερη μπάλα κάτω από την πρώτη. Οι ‘Ναύαρχοι του Στόλου’ ως δικό τους Σήμα διετήρησαν την ‘Union Flag’ ή αλλιώς ‘Union Jack’, δηλαδή την ‘πλήρη’ σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου. Bεβαίως το Σήμα τους δεν έχει το παραλληλόγραμμο σχήμα της Εθνικής Σημαίας, είναι πιο τετραγωνισμένο και μικρότερο σε μέγεθος. Περισσότερα στα Κεφάλαια περί σημαιών Νος. 27-42.
Μέχρι να αυξηθούν οι οργανικές θέσεις των Ανωτάτων (περί το 1750),οι προαγωγές εγένοντο αυτομάτως μέσω της επετηρίδος αυτών. Δηλαδή ένας Αρχαίος Πλοίαρχος έμπαινε τελευταίος στην σειρά των Υποναυάρχων του Κυανού. Ακολούθως υπηρετούσε διαδοχικώς ως Υποναύαρχος του Λευκού και ως Υποναύαρχος του Ερυθρού. Εν συνεχεία προήγετο σε Αντιναύαρχο του Κυανού κ.ο.κ.
Αυτά βεβαίως στην θεωρία, διότι στην πράξη πολλοί εξωϋπηρεσιακοί παράγοντες υπεισήρχοντο. Η κανονική και νόμιμη εξέλιξη μέσω φυσιολογικών προαγωγών, κατά τακτά χρονικά διαστήματα, δυστυχώς παρεκάμπτετο. Αδιάσειστο παράδειγμα, ο διάσημος Ναύαρχος SirGeorge Brydges, Βαρώνος του RODNEY. Έλαβε δύο διαδοχικές προαγωγές εντός 6 ημερών.
Εν κατακλείδι, οι Ναύαρχοι ως αγνοί και καλοπροαίρετοι θαλασσινοί, όταν υπηρετούν σε Υπηρεσίες Ξηράς ευρίσκονται στην κυριολεξία έξω από τα νερά τους και έχουν την τάση να συμπεριφέρονται απολιτικώς. Συνεπώς δεν τα καταφέρνουν να ανταγωνισθούν τους Πολιτικούς ή τους Στρατηγούς, οπότε δεν μπορούν να τους πείσουν ώστε να τους εκχωρήσουν τις απαραίτητες πιστώσεις διά τα πανάκριβα πλοία τους. Επί πλέον είναι και συντηρητικοί όταν ακούν προτάσεις διά νέους αδοκίμαστους τύπους πλοίων ή όπλων. Είναι όμως δυναμικοί και ανυποχώρητοι όταν κάποιος τολμήσει να μειώσει τον Στόλο τους.
ADMIRAL of the FLEET
Όταν ο Στόλος απέπλεε ο ‘Lord High Admiral’ έπρεπε να επιβεί και να αναλάβει την Θαλασσία Διοίκηση. Αυτό ήταν μία από τις τρεις κύριες λειτουργίες του αξιώματος του. Αυτό όμως προκαλούσε στην Κυβέρνηση από αγωνία μέχρι τρόμο λόγω της ασχετοσύνης του. Όταν τα καθήκοντα του Office του L.H.A. ετελούντο συλλογικώς από το Navy Board τα υπόλοιπα μέλη αυτού, δηλαδή οι επιφανείς ‘Great Officers of the Crown’, ούτε καν εσκέπτοντο να μπούν σε καράβι.
Βεβαίως ο CHARLES 1ος δεν επέτρεπε τέτοια πειράματα εις βάρος των πλοίων του διά να μή του ξεφύγει ο έλεγχος. Επομένως η Αρχηγία εν θαλάσση θα έπρεπε να ξεχωρίσει από τα άλλα λειτουργήματα τουL.H.A. Στην εποχή του Robert BLAKE ‘άλλες εξουσίες’ του Ναυαρχείου ανετέθησαν στον κατά θάλασσα Διοικητή και αυτό εξηγεί πως ο τίτλος του από ‘General’ μετετράπη σε‘Admiral’.
Το επόμενο βήμα ήταν να ορίζει ο Βασιλεύς τον ‘Admiral of the Fleet’ σε κάθε συγκεκριμένη αποστολή, δηλαδή παρέμενε ακόμη ένα ‘Οffice’ και όχι ‘Rank’. Το 1688 οJAMES 2ος ονόμασε διά πρώτη φορά τον Κόμη τουDARTMOUTH ως‘Admiral of the Fleet’. Αυτός ως Αρχιναύαρχος δεν ύψωνε στην κορυφή του μεσαίου ιστού του (κατά τα ειωθότα) την σκέτη κόκκινη σημαία. Ύψωνε το Royal Standard= Bασιλικό Λάβαρο. Αυτό όμως έπαυσε στα τέλη του 17ου αιώνος, οπότε ύψωνε την κανονική Βρετανική σημαία, την επονομαζομένη ‘Union Flag’ ή‘Union Jack’.
To 1718 καθιερώθη ως Rank= βαθμός, και έκτοτε οι προαγωγές εγένοντο αυστηρώς βάσει αρχαιότητος, από τον Πλοίαρχο μέχρι την κορυφή. Κατά τα ‘ειρηνικά’ χρόνια 1718-39 έγινε έθιμο να δίνουν στον αρχαιότερο Ναύαρχο τον τίτλο‘Admiral of the Fleet’, ακόμη και εάν δεν υπήρχε ορατός κάποιος Στόλος, ώστε να χρειάζεται έναν τόσο υψηλόβαθμο Ναύαρχο.
Ως γίνεται ευκόλως αντιληπτό, όσοι προήγοντο στον νέον ανώτατο βαθμό ως αρχαιότεροι θα ήσαν και οι πιο ηλικιωμένοι. Επομένως δεν είχαν την φυσική κατάσταση να υπηρετήσουν πάνω σε καράβι. Ο Sir Robert Fanshave STOPFORD (1811-91) ήταν ένας από τους ολίγους που μπόρεσε να ανταπεξέλθει στην φθορά του χρόνου. Ως νεώτερος είχε διατελέσει Διοικητης του Στόλου της Μεσογείου κατά τις επιχειρήσεις το 1840 στην Συρία. Ομολογουμένως υπήρχαν πολλές εξαιρέσεις που ένας ‘νεώτερος’ επελέγετο διά την ανωτάτη αρχηγία, έχουμε τρία κλασσικά παραδείγματα.
Ο Ναύαρχος του Κυανού Sir William CORNWALLIS(1744-1819) διοικούσε τον Κεντρικό Στόλο κατά τον αποκλεισμό της BREST 1803-05 ενώ ήταν ο 27ος από την κορυφή της Επετηρίδος. Την ιδία περίπου ε-ποχή ο Αντιναύαρχος του Κυανού NELSON είχε ακόμη 5 διακριτές βαθμίδες Ναυάρχου πάνω από αυτόν και ήταν ο 74ος στην Επετηρίδα όλων των Ανωτάτων, παρ’ όλα αυτά εδιορίσθη Αρχηγός του Στόλου της Μεσογείου.
Το 1914 ο Αντιναύαρχος John Rusworth JELLICOE(1859-1935) ήταν 20ος στην Επετηρίδα, αλλά ετοποθετήθη Αρχηγός του ‘Grand Fleet’. Διά να καλύψουν αυτήν την απόσταση τον ωνόμασαν ‘Acting Admiral’, αλλά διά να αποκτήσει αυτόν τον μόνιμο βαθμό πέρασε ένας χρόνος.
Από τα τέλη του 17ου αιώνος μέχρι το 1740 μόνον ένας Ανώτατος Αξιωματικός διωρίζετο σε κάθε μία από τις 9 θέσεις Ναυάρχων τις οποίες προέβλεπε το οργανόγραμμα του Βρετανικού Ναυτικού. Αυτό εγκατελείφθη το 1740 και οιοσδήποτε αριθμός Ανωτάτων μπορούσε να διορισθεί, αλλά Αdmiral of the Fleet ήταν μόνον ένας, και όχι πάντοτε.
Το 1851συνεστήθη και επισήμως αλλά ως τιμητικός βαθμός χωρίς δίοικηση εν θαλάσση, μόνον διά την αύξηση του Half-Pay του. Oι πρώτοι που έλαβαν τον βαθμό ήσαν ο Sir Thomas Byam MARTIN (1773-1854) και ο George COCKBURN (1722-1853).Θανόντων αυτών δεν υπήχε κανείς. Το 1862 έκαναν τους δύο επομένους .
Το 1863 ο Στρατός είχε ήδη 6 Field Marshals= Στρατάρχες, οπότε το Ναυτικό ποιώντας την ανάγκην φιλοτιμίαν προήγαγε 3 στον αντίστοιχο βαθμό του Admiral of the Fleet. Η πρακτική να προάγωνται περίπου κατ’ αναλογίαν με τον αριθμό των Στραταρχών ενισχύθη αργότερα και με τους δύο Παγκοσμίους Πο-λέμους του 20ουαιώνος. Ο βαθμός του Admiral of the Fleet ήταν ισόβιος, αλλά με τον Νόμο του 1870 τους απεστράτευαν στο 70ονέτος της ηλικίας τους. Το 1898 έκαναν και τον τέταρτο. Ο Βασιλεύς προήγαγε τον αρχαιότερο Ναύαρχο, αλλά ασκούσε και ένα δικαίωμα του να επιλέγει μεταξύ και άλλων νεωτέρων Ναυάρχων.
Προ της εκρήξεως του Α΄Π.Π. υπήρχαν και δύο εστεμμένοι οι οποίοι ήσαν Επίτιμοι Αρχιναύαρχοι του Βρετανικού Ναυτικού. Ο Αυτοκράτωρ της Γερμανίας WILHELM 2ος(εξάδελφος του Άγγλου Βασιλέως GEORGE 5ου), καθώς και ο Βασιλεύς της Σουηδίας.
 |
Rear Admiral in Summer White Dress No3 uniform.
Greece, summer 1940. Εικονογράφηση: Νίκος Πάνος
https://www.behance.net/NikosPanos
|
Στην Ελλάδα αυτός ο βαθμός καθιερώθη με την ονομασία Αρχιναύαρχος το 1939 και τον έφερε μόνον ο ΒασιλεύςΓΕΩΡΓΙΟΣ Β΄(1890-1947). Με το Φ.Ε.Κ. 76 Α΄/28-02-1939 καθιερώθησαν και τα διακριτικά της στολής του ως εξής. Επί των Επωμίδων : Στέμμα. Σύμπλεγμα Ξίφους και Ράβδου. Εις το πέταλον Κλάδοι Δρυός μετ’ Αγκύρας. Επί των Επωμίων : ομοίως ως άνω. Επί των Περιχειρίδων : Η κατωτέρα σειρίς του τύπου 1, πλάτους 0,049 χιλιοστών (πλάκα). Άνωθεν αυτής 4 σειρίδες του τύπου 4, πλάτους 0,0142 χιλιοστών.
Στην Βρετανία με την έναρξη του Β΄Π.Π. υπήρχαν 4, ο Δούξ του WINDSOR εμφανέστατα είναι μία άλλη ξεχωριστή περίπτωση. H oνομασία αυτού του βαθμού είναι η μόνη που παρέμεινε η ιδία από τότε που εδημιουργήθη αυτό το συγκεκριμένο ‘Office’= αξίωμα, μέχρι σήμερα. Ο Ανώτατος Αξιωματικός που φέρει αυτόν τον βαθμό, ποτέ δεν επέβαινε πολεμικού πλοίου διά να ηγηθεί του Στόλου.
ΠΗΓΗ: ΠΕΡΙ ΑΛΟΣ http://perialos.blogspot.gr/2015/03/admiral.htmlΕυχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη! thiva post
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ευχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη!
Τα μόνα σχόλια που σβήνω είναι οι ύβρεις.