Αλλωστε, το "τζάκι", ακριβώς με την έννοια της εξουσίας υπήρχε πάντα. Η λέξη "τζάκι" περιγράφει δύο αιώνες ιστορικής ζωής. Και με τη λέξη αυτή αναφερόμαστε σ' όλες εκείνες τις οικογένειες που καθόρισαν τις συντεταγμένες της ελλαδικής πολιτικής πραγματικότητας. Υπήρχαν κάποιοι απόγονοι "πολιτικών τζακιών" με ηχηρά ονόματα, όπως Ζαίμης, Τρικούπης, Δεληγιάννης, Μαυρομιχάλης, Δραγούμης.
Υπάρχουν όμως στην "πολιτική πιάτσα" και απόγονοι ισχυρών οικογενειών της πολιτικής, που συνιστούν τα "πολιτικά τζάκια" των τελευταίων 50 χρόνων. Τα ονόματα γνωστά, κυριαρχούν στο πολιτικό προσκήνιο, χωρίς να σημαίνει ότι διαθέτουν έρμα σοβαρότητας και ευθύνης, γιατί για ικανότητες λόγος δεν γίνεται, ανεξάρτητα αν παρουσιάζονται από διάφορους αυλοκόλακες και "ερπετοειδή" της πληροφόρησης ως "εθνικά κεφάλαια" και "δύναμη πυρός" σε χρόνους ου μενετούς...
Το τζάκι είναι ένα εγγενές με την πολιτική ζωή φαινόμενο και εμφανίζεται σ' όλες τις κομματικές παρατάξεις. Από την αριστερά μέχρι τη συντηρητική δεξιά. Στην εποχή μας, εκτός των "κληρονόμων" της πολιτικής,μια σύγχρονη μορφή τζακιού είναι και τα κόμματα. Ολα ανεξαιρέτως. Η μορφή λοιπον αλλάζει. Η ουσία παραμένει αναλλοίωτη.
Τα τζάκια υπάρχουν "είδεσι διηλλαγμένα". Μόνον η μορφή τους αλλάζει μέσα στον καιρό.
Πρέπει πάντως να διευκρινιστεί ότι ΄ταν ο τη λέξη "τζάκι" εννοούσε τους δρώντες κοτζαμπάσηδες και καραβοκύρηδες κι όχι τα παιδιά τους. Αυτούς δηλαδή που ασκούσαν πραγματική εξουσία μέσα στην ενεστώσα πολιτική κονίστρα. Αρα μόνον κατά παρέκταση και κατά κατάχρηση του όρου, βάζουμε την έννοια της κληρονομικότητας στο τζάκι.
Εχουν επίσης συνδέσει κατά καιρούς το φαινόμενο του πολιτικού τζακιού με την έννοια μιας ισχυρής αστικής τάξης, που στην Ελλάδα ειδικά δεν υπήρξε ποτέ. Δεν είναι όμως ακριβώς ορθή αυτή η επιχειρούμενη σύνδεση. Το "τζάκι" δεν έχει καμία σχέση με τα επιφαινόμενα της πολιτικής, την αστική δηλαδή ή σοσιαλιστική μορφή της πολιτικής ζωής.
οι μορφές αυτές είναι φθαρτές, έρχονται και παρέρχονται. Επομένως τα τζάκια δεν έχουν να κάνουν με την ύπαρξη ή την ανυπαρξία της αστικής τάξης. Αντιθετα, η ύπαρξη προκαπιταλιστικών μορφών, ενισχύει την τάση που έχει το τζάκι να είναι "ιερό", γιατί η αστική κοινωνία αποδείχθηκε επανειλημμένως βέβηλη και αδικοκρατούμενη.
Τα καλύτερα τζάκια είναι στις προκαπιταλιστικές μορφές ζωής, γιατί εκεί οι κοινωνίες είναι πιο "ιερές". Σ' αυτές τις κοινωνίες τα "τζάκια" , οι πλούσιοι, οι ισχυροί, πληρώνουν και τον μεγαλύτερο φόρο ευθύνης και αίματος. Οι βασιλείς της Σπάρτης ήταν εκείνοι που σε μια μάχη πέθαιναν συνήθως πρώτοι, δίνοντας το ηρωικό παράδειγμα. Το ίδιο και οι Αθηναίοι πεντακοσιομέδιμνοι. Το ίδιο και οι ιππότες του Μεσαίωνα, που έδιναν όρκο ότι δεν θα κατέβουν ποτέ από το άλογο προκειμένου να υπερασπίζονται τις χήρες και τα ορφανά.
Και οι μπουρζουάδες του Καλαί ήταν εκείνοι που πρώτοι κατέβηκαν στη θυσία με τα σίδερα στα χέρια τους. Στις πρώτες ακόμη κεφαλαιοκρατικές κοινωνίες, τζάκι ήταν κι αυτός που δεχόταν να πεθάνει πριν από το λαό του, εν ονόματι του ή στη θέση του λαού.
Στην Ελλάδα τώρα, όπου με μερικές μόνο "διακοπές" υπήρξε πάντα μια κοινοβουλευτική ή βασιλευόμενη δημοκρατία, δεν μπορεί να γίνει λόγος για κυριαρχία του λαού. Η χώρα κυβερνιόταν στην πραγματικότητα από μια "παράλληλη δύναμη", την οποία αποτελούσαν κυρίως ανώτατοι στρατιωτικοί, ο θρόνος, ισχυρές οικονομικές δυνάμεις, τα "τζάκια", ο ξένος παράγοντας.
Οι περισσότερες όμως αιτίες για τα ελαττώματα του πολιτικού συστήματος που έθρεψε με την ύπαρξη των "τζακιών", μπορούν να αναζητηθούν στα κόμματα. Ο βαθμός της αδυναμίας και της αστάθειας της ελληνικής κοινωνίας, που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως "μη ισορροπημένη", δεν επέτρεψε τη δημιουργία ταξικών κομμάτων, όπως αυτά συναντώνται στις ευρωπαικές χώρες.
Το κλίμα αυτό ευνοούσε φυσικά την κυριαρχία των "τζακιών", ενώ τα κόμματα λειτουργούσαν σαν μέσα προσωπικών υπηρεσιών, παρά τη λειτουργία της κοινωνίας και της πολιτείας. Η έλλειψη δηλαδή πραγματικών κομμάτων στην Ελλάδα θεωρείται ο κυριότερος παράγοντας που οικοδόμησε το πολιτικό σύστημα πάνω στο σύστημα της πελατείας.
Στην πραγματικότητα, δεν υπήρχε κανένας βαθμός της πολιτείας έξω από το σύστημα της πελατείας, γι' αυτό και καμία δυνατότητα επέμβασης, ενώ τα κόμματα δεν μπορούσαν να ξεπεράσουν το σύστημα, γιατί ακριβώς αποτελούσαν όργανά του.
Ολη αυτή η κατάσταση υπέθαλπε τη γραφειοκρατία. Γιατί, αν αυτό το σύστημα λειτουργούσε σωστά, θα εξυπηρετείτο και ο πολίτης, ενώ το ρουσφέτι θα έχανε αυτόματα τη λειτουργικότητά του. Και θα διακοπτόταν ο φαύλος κύκλος του συστήματος. Ετσι εξηγούνται πολλά για τη "φυσιογνωμία" της ελληνικής κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος στην Ελλάδα του σήμερα...
Το θέμα των "πολιτικών τζακιών" αποτελεί αντικείμενο μελέτης ενταγμένο στο κύριο πρόβλημα της ελληνικής ιστοριογραφίας. Ενα χαρακτηριστικό πάντως των "τζακιών" της πολιτικής είναι ότι δεν υφίστανται με την έννοια της ιεραρχίας της εξουσίας, γνώσης και επιρροής, για πάνω από δέκα ή είκοσι γενεές. Τέτοιες ιεραρχίες προυποθέτουν αίσθηση του Κράτους, των μόνιμων θεσμών και μιας σταθεροποιημένης κοινωνίας...
ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΥΡΜΟΓΛΟΥ
Ευχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη! thiva post
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Ευχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη!
Τα μόνα σχόλια που σβήνω είναι οι ύβρεις.