PSI: Κοντά σε deal. Θα είναι ευνοϊκό για την Ελλάδα;

Οι επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα
και Γιόζεφ Άκερμαν με τον Ευ. Βενιζέλο

Του ανταποκριτή του ΣΚΑΪ από την Ουάσιγκτον, Θάνου Δημάδη

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΣΚΑΪ, που προέρχεται από την αμερικανική πρωτεύουσα, οι διαπραγματεύσεις για το PSI βρίσκονται πολύ κοντά σε ένα «deal». Αυτό δήλωσε χαρακτηριστικά και ο εκπρόσωπος Τύπου του κ. Νταλάρα και του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε χθες μαζί του ο ΣΚΑΪ. Ο φόβος για ένα ακόμα μεγαλύτερο «κούρεμα» αν το 50% δεν αποδειχθεί αρκετό, όπως κυοφορείται εδώ και μέρες από διαρροές προερχόμενες κυρίως από το ΔΝΤ και τη Γερμανία...
 σε δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου, φέρεται να έχει ασκήσει καταλυτικό ρόλο στην πίεση προς τους κατόχους ελληνικών ομολόγων να συμμετέχουν τελικά στη συμφωνία ξεπερνώντας γρηγορότερα του αναμενόμενου αρκετά και σοβαρά εμπόδια (Θυμίζουμε δημοσίευμα προ μερικών ημερών του skai.gr με τίτλο «τι φοβούνται οι ιδιώτες πιστωτές»). Σημειώνεται ότι ευτυχής κατάληξη θεωρείται η συμμετοχή να αγγίξει ή να ξεπεράσει το όριο-κλειδί που είναι το 75%, αφού σε μία τέτοια περίπτωση η συμφωνία μπορεί να καταστεί υποχρεωτική ακόμα και για όσους αποδείχθηκαν απρόθυμη να συμμετάσχουν σε αυτήν.
Ωστόσο, αυτό που πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα στη φημολογία για επικείμενη συμφωνία για το PSI είναι «ποια συμφωνία, τελικά, μπορεί να θεωρείται θετική για τα ελληνικά συμφέροντα». Με άλλα λόγια, δεν αρκεί μόνο η Ελλάδα να επιζητεί μία κατάληξη των διαπραγματεύσεων σύντομα, αλλά ακόμα κρισιμότερο σημείο είναι οι όροι της συμφωνίας στους οποίους θα καταλήξουν οι δύο πλευρές. Ο ένας όρος που θεωρείται δεδομένος —και εξ’ αρχής ο ΣΚΑΪ μετέδωσε με ρεπορτάζ του ότι είχε «κλειδώσει» παρά τις διαβεβαιώσεις της Αθήνας ότι το ζήτημα τελεί ακόμα υπό διαπραγμάτευση— είναι η υπαγωγή των νέων ομολόγων στο βρετανικό δίκαιο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αυτό κάθε άλλο παρά ευνοϊκό είναι για την Ελλάδα αφού το βρετανικό δίκαιο έχει διαχρονικά αποδειχθεί εξαιρετικά σκληρό ενάντια σε κράτη που δεν εκπληρούν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στους πιστωτές τους, οι οποίοι απολαμβάνουν συνήθως ιδιαίτερης προστασίας από τα βρετανικά δικαστήρια. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι όροι των νέων ομολόγων υπαγωγής στο βρετανικό δίκαιο, εφεξής δε θα μπορούν να τροποποιηθούν με μονομερή απόφαση των ελληνικών αρχών, όπως μπορούσε μέχρι σήμερα να συμβεί. Συνεπώς μία νέα αναδιάρθρωση στο μέλλον πέραν αυτής που θα αποφασιστεί στο πλαίσιο της συμφωνίας για το «PSI 2» θα σημάνει έναν ορυμαγδό προσφυγών στα βρετανικά δικαστήρια, με τους κατόχους ομολόγων να είναι σε θέση να διεκδικήσουν όχι μόνο δημόσια περιουσία της Ελλάδας αλλά και τη δέσμευση δημοσίων εσόδων που μπορεί να προέλθουν είτε από την εκποίηση της δημόσιες περιουσίας είτε με οποιονδήποτε άλλον τρόπο. Αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον την ώρα που από την πλευρά του το IIF διαμηνύει ότι αυτή είναι τελευταία ευκαιρία που δίνεται στην Ελλάδα και ότι δε θα δεχτούν νέα αναδιάρθρωση στο μέλλον καθ’ οιοδήποτε τρόπο.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ που έχει κάνει ΣΚΑΪ συνάγεται το συμπέρασμα ότι αν πράγματι το 50% haircut δεν είναι αρκετό για να καταστεί το χρέος βιώσιμο όπως έχει διαμηνύσει το ΔΝΤ αλλά και η γερμανική πλευρά —με δεδομένης της βαθιάς υφεσιακής κατάστασης της ελληνικής οικονομίας— τότε μία ευρύτερη αναδιάρθρωση πέρα του 50% πρέπει να αποφασιστεί μέσα στο πλαίσιο αυτών των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη και όχι εκ των υστέρων και αφότου η συμφωνία για το «PSI 2» αποτελεί παρελθόν. Σε περίπτωση που η επιχειρούμενη αναδιάρθρωση αποδειχθεί εκ των υστέρων ατελέσφορη ως προς την αποτελεσματικότητά της να δώσει «ανάσα» στην Ελλάδα για την βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους της, θα είναι μία εξέλιξη που νομοτελειακά θα οδηγήσει την Ελλάδα σε ανοιχτή χρεοκοπία. Σε μία τέτοια περίπτωση η εκ των υστέρων επιβολή ενός «PSI 3», που ίσως θελήσουν να επιβάλλουν εκ μέρους της Ελλάδας πρωτίστως η Γερμανία και δευτερευόντως το ΔΝΤ, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έβρισκε τους πιστωτές ανυποχώρητους, χωρίς να φοβούνται πλέον μία μονομερή αλλαγή των όρων των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν, καλυπτόμενοι πλήρως από το βρετανικό δίκαιο. Αυτός είναι και ο λόγος που το ΔΝΤ αλλά και η Γερμανία τρόπο τινά πιέζουν ώστε οι υπάρχουσες διαπραγματεύσεις να κλείσουν εδώ και τώρα σε ένα μεγαλύτερο του 50% κούρεμα του ελληνικού χρέους. Τελικά μένει να δούμε σε τι ποσοστό θα κυμανθεί αυτό, αν θα παραμείνει στο 50% ή θα το ξεπεράσει. Το IIF πάντως σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις του ΣΚΑΪ διαβεβαιώνει ότι οι διαπραγματεύσεις είναι στο πλαίσιο της συμφωνίας της 27ης Οκτωβρίου διευκρινίζοντας ότι «αυτή προβλέπει ένα haircut του 50% και όχι μεγαλύτερο». Παράλληλα, καθώς προετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε το τελικό «deal» των διαπραγματεύσεων δεν είναι λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι σημαντική παράμετρος δεν είναι μόνο το ποσοστό του «κουρέματος» αλλά, κυρίως, του επιτοκίου που θα συμφωνηθεί. Ο διάσημος οικονομολόγους Jeffrey Sacks στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα στον ΣΚΑΪ τόνισε ότι «Ένα επιτόκιο 5% είναι πολύ υψηλό για την Ελλάδα» υπαινισσόμενος ουσιαστικά δεν αρκεί μόνο ο βαθμός του «κουρέματος» αλλά και τα επιμέρους σημεία της συμφωνίας, που είναι κομβικά για τη λειτουργικότητά της υπέρ των συμφερόντων της Ελλάδας.
Σε τελική ανάλυση, ο μεγάλος κίνδυνος για την Ελλάδα είναι την επομένη της συμφωνίας για το PSI, να αποδειχθεί ότι το δημόσιο χρέος δεν είναι βιώσιμο. Συνέπεια αυτού, θα είναι το νέο πακέτο στήριξης της χώρας μας από την πλευρά κυρίως του ΔΝΤ να μπλοκάρει και το καθεστώς ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας που θα οδηγηθεί η Ελλάδα να αφήσει αίολη την θέση στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, με ό,τι αλυσιδωτές αναταράξεις θα σημάνει μία τέτοια εξέλιξη συνολικά για την ευρωζώνη. Γι’ αυτό, όπως έλεγε πρόσφατα στον ΣΚΑΪ ανώτατο στέλεχος του ΔΝΤ, «Ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει τώρα» αναφερόμενο στο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους. Λίγο πριν την ολοκλήρωση αυτών των διαπραγματεύσεων, θα έλεγε κανείς ότι το να αποφασιστεί μετέπειτα ότι ένα «PSI 3» είναι τελικά αναγκαίο, θα είναι καταστροφικό για την Ελλάδα, καθώς ούτε χρόνος και άλλα περιθώρια θα υπάρχουν για να εφαρμοστεί αλλά ούτε και πρόθεση από τους πιστωτές να το δεχτούν.

---