Η ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΟΥ ΛΥΓΟΥΡΙΟΥ

Αποστολή : ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ

Κείμενο-Φωτογραφίες: Ghostis

Μια από τις σημαντικότερες πυραμίδες του Ελληνικού χώρου είναι η πυραμίδα του βρίσκεται στο χωριό Λυγουριό της Αργολίδας. Είναι στους πρόποδες του όρους Αραχναίο και έχει διαστάσεις 14x12. Σύμφωνα με τον καθηγητή Αρχαιομετρίας του πανεπιστημίου Αιγαίου Ι. Λυριτζή η πυραμίδα ανήκει στα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ. Σήμερα υπάρχουν μόνο τα θεμέλια της πυραμίδας καθώς λίθοι από αυτήν έχουν χρησιμοποιηθεί για την οικοδόμηση άλλων κατασκευών.

Ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει στα Κορινθιακά του: «ἐρχομένοις δὲ ἐξ Ἄργους ἐς τὴν Ἐπιδαυρίαν ἐστὶν οἰκοδόμημα ἐν δεξιᾷ πυραμίδι μάλιστα εἰκασμένον, ἔχει δὲ ἀσπίδας σχῆμα Ἀργολικὰς ἐπειργασμένας. ἐνταῦθα Προίτῳ περὶ τῆς ἀρχῆς πρὸς Ἀκρίσιον μάχη γίνεται, καὶ τέλος μὲν ἴσον τῷ ἀγῶνι συμβῆναί φασι καὶ ἀπ' αὐτοῦ διαλλαγὰς ὕστερον, ὡς οὐδέτεροι βεβαίως κρατεῖν ἐδύναντο: συμβάλλειν δὲ σφᾶς λέγουσιν ἀσπίσι πρῶτον τότε καὶ αὐτοὺς καὶ τὸ στράτευμα ὡπλισμένους. τοῖς δὲ πεσοῦσιν ἀφ' ἑκατέρων-- πολῖται γὰρ καὶ συγγενεῖς ἦσαν--ἐποιήθη ταύτῃ μνῆμα ἐν κοινῷ» (Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις- Κορινθιακά, Κάκτος, Αθήνα, 1992, σ.152-153).

Η μετάφρασή όπως αναφέρεται στο βιβλίο: «Ερχόμενος κανείς από το Άργος στην Επιδαυρία, υπάρχει στα δεξιά οικοδόμημα που μοιάζει με πυραμίδα και έχει πάνω του ανάγλυφες παραστάσεις Αργολικών ασπίδων. Λένε ότι σε αυτήν την περιοχή πολέμησε ο Προίτος κατά του Ακρισιου για την εξουσία. Ο αγώνας τους λένε ότι έληξε ισόπαλος και αργότερα συμφιλιωθήκαν, αφού κανένας δεν μπορούσε να επικρατήσει με βεβαιότητα. Λέγεται ότι αυτή ήταν η πρώτη μάχη στην οποία και οι ίδιοι και τα στρατεύματα ήταν οπλισμένοι με ασπίδες. Για όσους σκοτώθηκαν και από τις δυο πλευρές - γιατί αυτοί ήταν συμπολίτες και συγγενείς- έφτιαξαν κοινό μνημείο.»

Συχνά η αναφορά του Παυσανία στην πυραμίδα συγχύζει τους μελετητές και τους Αρχαιολόγους, καθώς στην ευρύτερη περιοχή του Άργους συναντάει κανείς, δύο πυραμίδες, του Λυγουριού όπως προαναφέρθηκε και η πιο γνωστή στις μέρες μας, του Ελληνικού. Ωστόσο άποψή μου είναι πως ο περιηγητής, αναφέρεται στην πυραμίδα του Λυγουριού καθώς λέει ότι την συναντάει από τον δρόμο του Άργους πηγαίνοντας στην Επίδαυρο, και δεν αναφέρει πουθενά ότι πηγαίνει προς τη Τεγέα που κοντά βρίσκεται η πυραμίδα του Ελληνικού. Ωστόσο ύστερα συνεχίζει να μας περιγράφει την Τίρυνθα η οποία στον χάρτη βρίσκεται λίγο πιο κάτω από το Άργος (ενώ η τοποθεσία της πυραμίδας είναι κοντά στην Επιδαυρία). Γι’ αυτόν τον λόγο είναι αμφίσημα τα λεγόμενα του Παυσανία.

Σε οποιαδήποτε και από τις δυο πυραμίδες του Άργους και να γίνεται η αναφορά από τον περιηγητή, είναι σημαντικές διότι έχουμε για πρώτη φορά στον ελληνικό χώρο χρήση των ασπίδων στο πεδίο της μάχης. Και επίσης η αναφορά στα δίδυμα αδέλφια, και τον μεταξύ τους πόλεμο για την εξουσία (που ήταν και ο λόγος που χτίστηκε αρχικά η πυραμίδα του Λυγουρίου), Προίτο και Ακρίσιο, γιοί του Άβαντα και της Αγλαΐας επομένως και δισέγγονα του Δαναού η του Ναυπλίου που ανήκουν όλοι τους στο πλαίσιο της μυθολογίας, τα κυκλώπεια τείχη που έφτιαξαν οι κύκλωπες στην Τίρυνθα όπου βασίλευε ο Προίτος.

 Όλα είναι μυθολογικά στοιχεία που ωστόσο επαληθεύονται σήμερα, η μυθολογική μάχη από την μια και η ύπαρξη της πυραμίδας προς τιμήν των πεσόντων από την άλλη, τα κυκλώπεια τείχη αφενός: «Τὸ δὴ τεῖχος ὃ δὴ μόνον τῶν ἐρειπίων λείπεται, Κυκλώπων μέν ἐστιν ἔργον, πεποίηται δὲ ἀργῶν λίθων, μέγεθος ἔχων ἕκαστος λίθος, ὡς ἀπ᾽ αὐτῶν μήδ᾽ ἂν ἀρχὴν κινηθῆναι τὸν μικρότατον ὑπὸ ζεύγους ἡμιόνων» (Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις- Κορινθιακά, Κάκτος, Αθήνα, 1992, σ.154-155) που σύμφωνα με τον Παυσανία χτίστηκαν από τους Κύκλωπες και ήταν αδύνατον δύο μουλάρια μαζί να κουνήσουν έστω και την μικρότερη πέτρα και από την άλλη όντως η ύπαρξη των ερειπίων του ακόμη και σήμερα..

Άραγε… Πού τελειώνει η μυθολογία και που αρχίζει η ιστορία;

Η μήπως είναι το ίδιο, άλλωστε οι αρχαίοι ,μυθολογία ονόμαζαν την ιστορία, τα αληθινά γεγονότα, καμία σχέση με την έννοια που της αποδίδουμε εμείς σήμερα ως παραμυθιακό γεγονός.

Πηγή ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ