Coca Cola: να συμβάλλουν πολιτιστικοί σύλλογοι και δημοτικοί φορείς στο μποϊκοτάζ

Κείμενο: Όμηρος Ταχμαζίδης

Το ερώτημα τίθεται συχνά: τι μπορεί να πετύχει ένα μποϊκοτάζ, το συγκεκριμένο μποϊκοτάζ στα προϊόντα της Coca Cola; Η πρώτη απάντηση που μπορεί να δώσει κανείς είναι ότι η πολυεθνική έχει υποστεί και συνεχίζει να έχει τεράστιες απώλειες κερδών και να χάνει μερίδια αγοράς.  Και αυτό συμβαίνει υπέρ των ελληνικών εταιρειών που δρατηριοποιούνται στον κλάδο των αναψυκτικών και των χυμών. Όσο υποχωρούν στην αγορά τα προϊόντα της αμερικανικής πολυεθνικής (Coca Cola, Fanta, Sprite, Schweppes, Frulite, Amita, Amita motion, Monster), τόσο μεγαλύτερο χώρο καταλαμβάνουν τα προϊόντα των ελληνικών επιχειρήσεων. Είναι φανερό ότι η Coca Cola δεν περνάει, ούτε θα περάσει αλώβητη, από την κήρυξη του μποϊκοτάζ και όσο θα συνεχίζεται η απεργιακή κινητοποίηση των εργαζομένων και το κίνημα “Ούτε γουλιά… μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο”, τόσο θα περιέρχεται σε πιο δεινή θέση.

Η επιτυχία του μποϊκοτάζ μπορεί να κριθεί στη βάση δύο κριτηρίων: κατά πόσο θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα για τους απεργούς και κατά δεύτερο κατά πόσο θα προκαλέσει θετικές παρασυνέπειες  για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, ανεξαρτήτως από τις προθέσεις των απεργών. Αναφορικά με το πρώτο μπορούμε να πούμε ότι το ζήτημα εξακολουθεί να είναι ακόμη ανοικτό: οι απεργοί επιμένουν και η πολυεθνική φαίνεται να μην υποχωρεί. Αλλά τα πράγματα αρχίζουν να παίρνουν ανεξέλεγκτη τροπή και η υπόθεση φαίνεται να ξεφεύγει ολότελα: η Coca Cola θα χρειαστεί να επιτείνει τις διαφημιστικές της εκστρατείες και να αυξήσει την πίεσή της στην αγορά εναντίον του ελληνικού ανταγωνισμού, χωρίς να είναι βέβαιο εάν σε λίγο καιρό οι “παλιές καλές πρακτικές” της θα φέρνουν και κάποιο αποτέλεσμα. Όσο τριγυρνούν οι απεργοί με τα μεγάφωνα στα αυτοκίνητά τους και μοιράζουν φυλλάδια στους καταναλωτές οι εκβιαστικές πρακτικές της Coca Cola στην αγορά δε θα είναι δυνατές: αν κοντά στα συνθήματα των απεργών για μποϊκοτάζ προστεθούν και οι διαμαρτυρίες των ελληνικών εταιριών για αθέμιτο ανταγωνισμό – οι συνήθεις παλιές πρακτικές της Coca Cola - το μείγμα θα γίνει πράγματι εκρηκτικό.

Από τα παραπάνω μπορούμε με ασφάλεια να ισχυριστούμε ότι: οι κινητοποιήσεις των απεργών κρατούν σε ομηρεία την Coca Cola και δεν μπορεί να εξαπολύσει τη γνωστή επιθετική πολιτική της στην αγορά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι την έχει εγκαταλείψει, διότι αυτή γίνεται τώρα με ιδιαίτερη προσοχή και κάτω από το διαρκή φόβο να μην προκληθεί καμία γενικότερη κοινωνική αντίδραση. Αυτό είναι μια πρώτη επιτυχία του μποϊκοτάζ: η Coca Cola έχει αναγκαστεί να συμμορφωθεί με νόμους και κανόνες για το φόβο… των Ιουδαίων!

Η δεύτερη μεγάλη επιτυχία είναι ότι η διόγκωση του μποϊκοτάζ  -η τάση συμμετοχής του καταναλωτικού κοινού είναι αυξητική σε σταθερή βάση- έχει εκτινάξει τις αποδόσεις των ελληνικών εταιριών και αυτό είναι  θετικό για την ελληνική οικονομία. Εξίσου θετικό είναι και το γεγονός ότι η Coca Cola εξαναγκάζεται να επενδύει διαρκώς σε διάφορους τρόπους διαφήμισης για να μην εξοστρακιστεί από την αγορά: έχει αυξήσει τις  διαφημίσεις της σε αλεξήλια, πινακίδες, εξοπλισμό καταστημάτων, προγράμματα ενημέρωσης για να αντιμετωπίσει τα συνθήματα του μποϊκοτάζ και να κρατήσει μακριά από τη δημόσια θέα τις ελληνικές εταιρίες – θα πρέπει να καταγραφεί το εξαιρετικά θετικό γεγονός, ότι οι απεργοί έχουν αποφύγει επιμελώς τη χρήση σπρέι και αναγραφής συνθημάτων υπέρ του μποϊκοτάζ σε τοίχους, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική της οπτικής ρύπανσης που ακολουθεί η Coca Cola με την επιβάρυνση της κακόγουστης, τις περισσότερες φορές, προβολής της στους δημόσιους χώρους.

Μπορεί ο καταναλωτής να συμβάλλει στην επιτυχία του μποϊκοτάζ; Και η πιο απλή συμμετοχή, δηλαδή η άρνηση κατανάλωσης όσο το δυνατόν λιγότερων προϊόντων της πολυεθνικής είναι ένα πλήγμα για αυτήν. Ακόμη και μια πώληση που αναβάλλεται για κάποια επόμενη ημέρα είναι μια απώλεια για την Coca Cola: η πολυεθνική θέλει all around καταναλωτές, διότι επί αυτού στηρίζει την επιτυχία της. Ο κάθε ένας μπορεί να συμβάλλει με τη στάση του στην επιτυχία του μποϊκοτάζ και αυτό κάνουν εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνίδες και Έλληνες τα τελευταία τρία χρόνια με εκπληκτικά αποτελέσματα στην αγορά: με κυριότερο την ανάδυση από την αφάνεια των ελληνικών εταιριών – εδώ να σημειωθεί, για άλλη μια φορά, η σημαντική συμβολή του Διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων δικτύωσης εναντίον των δικτατορικών πρακτικών της Coca Cola.

Πέρα, όμως, από τη μεμονωμένη συμμετοχή στο μποϊκοτάζ υπάρχει η συλλογική: σε χώρους μαζικής εστίασης και σε χώρους συγκεντρώσεων μεγάλων πληθών η κατανάλωση αναψυκτικών παίρνει άλλη διάσταση και υπό αυτή την έννοια η συμμετοχή στο μποϊκοτάζ είναι καθοριστική. Στους χώρους μαζικής εστίασης οι απεργοί, εξ όσων γνωρίζω από την Θεσσαλονίκη, έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά, εφόσον πολλοί ιδιοκτήτες και κοινωνικοί φορείς (σύλλογοι, συνδικάτα κλπ.) αντικατέστησαν τα προϊόντα της Coca Cola με προϊόντα ελληνικών εταιριών.

Οι μαζικές εκδηλώσεις είναι ένας χώρος όπου επίσης καταναλώνονται άμεσα μεγάλες ποσότητες αναψυκτικών - κυρίως το καλοκαίρι: μουσικά φεστιβάλ, πανηγύρια, ανταμώματα πολιτιστικών συλλόγων και διάφορες άλλες μαζικές λαϊκές γιορτές συγκεντρώνουν πλήθος κόσμου και, κατά συνέπεια, συμβάλλουν στην αύξηση της κατανάλωσης των αναψυκτικών, των ποτών και των χυμών. Οι διοργανωτές, είτε είναι πολιτιστικοί φορείς, είτε δημοτικές αρχές, μπορούν να υποστηρίξουν την προώθηση των τοπικών και γενικότερα των ελληνικών προϊόντων συμβάλλοντας έτσι και στην επιτυχία του μποϊκοτάζ, αλλά και της τοπικής και ελληνικής οικονομίας. Δεν είναι δυνατόν να λαμβάνουν χώρα πολιτιστικές εκδηλώσεις και πανηγύρια, για παράδειγμα στον Έβρο, και οι διοργανωτές να προμηθεύονται προϊόντα της Coca Cola, τη στιγμή που υπάρχουν εκεί εταιρίες παραγωγής αναψυκτικών. Το ίδιο ισχύει για την περιοχή της Ηπείρου και της Θεσσαλίας και το ίδιο μπορεί να πει κανείς για την πώληση χυμών και αναψυκτικών στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του καλοκαιριού και στα πανηγύρια των χωριών της Πελοποννήσου, της Χίου, της Λέσβου, της Κρήτης και, γενικώς, στην υπόλοιπη νησιωτική Ελλάδα: στην κατεύθυνση αυτή μπορεί να βοηθήσουν και οι θερινοί επισκέπτες από τα αστικά κέντρα, υπογραμμίζοντας στους κατοίκους και στους επαγγελματίες την ανάγκη προώθησης των ελληνικών προϊόντων σε περιοχές με τουρισμό – εκτός από την άρνηση κατανάλωσης προϊόντων της πολυεθνικής, ο καθένας μπορεί να γίνει φορέας του συνθήματος “Ούτε γουλιά… Coca Cola” και να το μεταφέρει σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, από την Ερεικούσσα  μέχρι τη Γαύδο και από την Ορεστιάδα μέχρι την εσχατιά του Καστελόριζου.

Όσον αφορά την περιοχή της Βόρειας Ελλάδας, είναι γνωστές οι γιορτές και τα πανηγύρια των λαογραφικών συλλόγων καθ΄ όλη τη διάρκεια του θέρους: για τους καταναλωτές της Μακεδονίας και της Θράκης η συμμετοχή στο μποϊκοτάζ είναι και μια επιπλέον ευθύνη και πρόκληση, διότι η Coca Cola τους αγνόησε παντελώς ως καταναλωτές και έκλεισε το εργοστάσιο για να εισάγει προϊόντα της από τρίτες χώρες, υποθέτοντας ότι η τοπική κοινωνία θα το “καταπιεί” και αυτό, χωρίς καμία διαμαρτυρία – όπως και τόσα άλλα που συμβαίνουν στη χώρα μας εν μέσω κρίσης…

Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε. Γ. της “Σοσιαλιστικής Προοπτικής”

Ευχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη! thiva post