Αποκόπηκαν κομμάτια βράχων σε μνημείο στην Αρχαία Πελλάνα και η Πολιτεία το βιολί της!

“ «Είναι πλέον θέμα χρόνου, ίσως και ημερών, μέχρι να καταρρεύσει ολοκληρωτικά αυτό το σπουδαίο οικοδόμημα» ”

Γράφει ο Νίκος Μπακής


Ένα άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στο notospress πέρυσι τέτοια εποχή μόνο προφητικό δεν αποδείχτηκε (http://www.notospress.gr/article.php?id=4246). Είχε μαλλιάσει η γλώσσα μας τόσα χρόνια σχετικά με την ανησυχία και το τι μέλλει γενέσθαι για τον αρχαιολογικό χώρο της Πελλάνας και να που τελικά οι φόβοι μας επαληθεύτηκαν. Ο μυκηναϊκός

τάφος που βρίσκεται παραπλεύρως του Βασιλικού Τάφου και διατηρεί ακόμη ακέραιη την οροφή του θολωτού θαλάμου παρουσίασε  πρόσφατα σημαντικές φθορές. Κομμάτια βράχων από το πάνω μέρος της Πύλης αποκόπηκαν λόγω το ότι δεν έγιναν επιστάμενες προσπάθειες αποκατάστασης προκαλώντας μικρά ρήγματα στον τάφο. Είναι κρίμα και πλέον θέμα χρόνου, ίσως και ημερών, μέχρι να καταρρεύσει ολοκληρωτικά αυτό το σπουδαίο οικοδόμημα. Εφόσον το Υπουργείο Πολιτισμού δεν ενδιαφέρεται και δεν έχει χρήματα όπως ισχυρίζεται, αντί συνέχεια να πηδάμε παράνομα τα σύρματα, γιατί δεν ξεκλειδώνει επιτέλους τη πόρτα και να επιτραπεί η είσοδος σε εμάς τους εκατοντάδες εθελοντές να τα προστατεύσουμε και να τα ανοικοδομήσουμε δωρεάν;
Ενώ στην αρχαία Πελλάνα συμβαίνουν τα διάφορα τραγελαφικά και ανεξήγητα φαινόμενα λες και ζούμε σε άλλο Πλανήτη κι όμως ακριβώς δίπλα μας, ένα βουνό μόνο μας χωρίζει ο Ταΰγετος, δηλαδή στη γειτονική Μεσσηνία η εκεί αρχαιολογική υπηρεσία σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς αναστηλώνουν λιθαράκι λιθαράκι εξολοκλήρου την αρχαία Μεσσήνη από τα θεμέλιά της. Ο θαυμάσιος αυτός αρχαιολογικός χώρος αποτελεί μια από τις σημαντικές σε μέγεθος, μορφή και διατήρηση πόλεις της αρχαιότητας και αξίζει κανείς να την επισκεφθεί, αλλά σε αυτό έχουν συμβάλλει, κατά ένα μεγάλο βαθμό, το ενδιαφέρον και η  μεγάλη αγάπη για τον τόπο τους των ίδιων των κατοίκων που προσέφεραν τα μέγιστα επί δεκαετίες τώρα τόσο για την ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς, όσο και για την ανάπτυξη του τουρισμού στη Μεσσηνία. Επομένως θεωρώ απαράδεκτο εγώ ως κάτοικος της Σπάρτης κι ως Έλληνας φορολογούμενος να πληρώνω μια ζωή τους υπαλλήλους της Αρχαιολογίας (κι αυτό ισχύει για όλο το δημόσιο) για να κάθονται χωρίς να προσφέρουν την παραμικρή υπηρεσία και ειδικά στις συχνές, άνευ λόγου, αργίες προκαλώντας έτσι την οργή και την αγανάκτηση των χιλιάδων τουριστών, οι οποίοι επισκέπτονται την Ελλάδα κάθε χρόνο από όλα τα μέρη της Γης για να θαυμάσουν το πολιτισμό μας και βρίσκουν όλες τις πόρτες των μουσείων και των αρχαιολογικών χώρων κλειστές. Γελάει όλος ο κόσμος με τα χάλια τους και περιμένουν να πάει μπροστά αυτή η Χώρα;

Το 2012 σηματοδότησε τα δέκα σκοτεινά χρόνια από την ανορθόδοξη ταφή του μαρτυρικού Βασιλικού Τάφου της αρχαίας Πελλάνας. Όλα ξεκίνησαν μια αποφράδα ημέρα λίγο πριν το Πάσχα του 2002 και συγκεκριμένα την Μεγάλη Πέμπτη, όταν η τότε γενική γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη μαζί με έναν θρασύτατο, «σε διατεταγμένη υπηρεσία», υπάλληλο της Ε΄ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Σπάρτης ονόματι Αθανάσιο Θέμο μπάζωσαν με τρόπο εγκληματικό μία μισοτελειωμένη ανασκαφή ενός καλοδιατηρημένου μυκηναϊκού τάφου υψίστης σπουδαιότητας πριν προλάβει να αντικρίσει το φως της ημέρας.

Ο υπεύθυνος της ανασκαφής Δρ. Αρχαιολογίας Θεόδωρος Σπυρόπουλος ενδεχομένως να αιφνιδιάστηκε από αυτή την απροσδόκητη και αποτροπιαστική εξέλιξη των πραγμάτων, αφού ο ίδιος δεν είχε λάβει καμία απολύτως ενημέρωση από την αρμόδια υπηρεσία, καθώς ο τάφος είχε θαφτεί τις πρώτες πρωινές ώρες όταν τα μέτρα ασφαλείας είχαν ήδη χαλαρώσει κάτω από 250 τόνους μπάζα. Οι ανεκδιήγητοι αρχαιολόγοι επέλεξαν την συγκεκριμένη ώρα προφανώς για να μην γίνουν αντιληπτοί και έρθουν σε σύγκρουση με το εξαγριωμένο πλήθος. Και δεν τους έφθαναν μόνο αυτό, παραβίασαν και τις ρητές οδηγίες της Διεύθυνσης Αναστηλώσεως Αρχαίων Μνημείων, οι οποίες δεν άφηναν περιθώρια για αμφισβητήσεις και προειδοποιούσαν ότι ο τάφος πρέπει να ταφεί με ποταμίσια άμμο και όχι με ακατέργαστο νταμαρίσιο χαλίκι και το θράσος τους δεν είχε όρια, καθώς δεν σεβάστηκαν ούτε την κρισιμότητα της κατάστασης που βρισκόταν ο ευαίσθητος θόλος του νεκρικού θαλάμου, αφού δεν δίστασαν ακόμα και να ανεβάσουν τα βαριά σκαπτικά οχήματά τους (μπουλντόζες και φορτηγά) πάνω στο ήδη γεμάτο με ρηγματώσεις τάφο. Αυτό θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της οροφής του θολωτού θαλάμου του Βασιλικού Τάφου από το υπερβολικό βάρος και την πρόκληση ανεπανόρθωτων ζημιών στο επιβλητικό αυτό μνημείο. Αυτό δυστυχώς είναι κάτι που δεν πρόκειται να μάθουμε ποτέ.

Αντί να επιβληθεί η παραμικρή ποινή έστω και μία επίπληξη στην κ. Μενδώνη και στην περιβόητη ομάδα  της, εντούτοις το Υπουργείο Πολιτισμού με Υπουργό τον κ. Παύλο Γερουλάνο επί κυβερνήσεως (και πάλι του) Π.Α.Σ.Ο.Κ. αποφάσισε την επαναφορά της ως γενική γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού, στην ίδια ακριβώς θέση που κατείχε πριν το 2004, ενώ το 2009 υπήρξε προεκλογική δέσμευση από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου ότι κανένα στέλεχος δεν θα καταλάβει την κρατική θέση που κατείχε στο παρελθόν ( ! ). Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου, τέτοιες ομάδες  ίσως να "πλήρωναν" για τις πράξεις της, αλλά επειδή ζούμε στην Ελλάδα του 2013  όχι απλά δεν τιμωρούνται από το Ελληνικό Κράτος, αλλά για λόγους αδιευκρίνιστους κατέχουν υψηλές θέσεις σε δημόσιες υπηρεσίες, ενώ την ίδια στιγμή ο φουκαριάρης ο Έλληνας πολίτης δεν έχει μαντήλι για να κλάψει, αφού δεν προλαβαίνει να πληρώνει χαράτσια.

Δυστυχώς στην ίδια θλιβερή κατάσταση βρίσκονται και οι υπόλοιποι τάφοι στο μυκηναϊκό νεκροταφείο της Πελλάνας, οι οποίοι με την πρώτη νεροποντή του Χειμώνα πλημμυρίζουν με λάσπη μέχρι επάνω, ενώ εάν κάποιος έχει την τύχη να βρεθεί εκεί θα έχει την μοναδική ευκαιρία να απολαύσει υπέροχες μελωδίες της ορχήστρας από τα αξιολάτρευτα βατραχάκια και των υπολοίπων ζωυφίων που έχουν φωλιάσει μέσα στη λιμνούλα του Μεγαλύτερου Μυκηναϊκού Λαξευτού Θολωτού Βασιλικού Τάφου της Ελλάδος. Ένα άλλο σοβαρό θέμα είναι η πλήρης εγκατάλειψη του Βασιλικού Τάφου του Βαφειού, όπου τα παλιά υποστυλώματα έχουν σκουριάσει και τα ξύλα σαπίσει με αποτέλεσμα να έχουν υποχωρήσει και ο τάφος να έχει γεμίσει με χώματα και πέτρες. Ωστόσο αφήσαμε το κορυφαίο κομμάτι για το τέλος, το διασημότερο ψηφιδωτό του πλανήτη «Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ» που βρέθηκε σε ανασκαφή στη Σπάρτη, το οποίο κοσμεί ένα από τα ισχυρότερα νομίσματα όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και του κόσμου το 2ευρω, μουχλιάζει μέσα στο σκοτάδι σε μια γωνιά μιας αποθήκης όπου απαγορεύεται να το πλησιάσει ή να το δει ανθρώπινο μάτι, ενώ θα έπρεπε το μνημειώδες αυτό έργο να βρίσκεται στο φως και να εκτίθεται δημόσια για να το θαυμάζουν όλος ο κόσμος, μιας και η σύγχρονη πόλη δεν έχει απολύτως τίποτα επιδεικτικά να προσφέρει που να θυμίζει την ένδοξη Σπάρτη του παρελθόντος.        

Στην επέτειο της «μαύρης δεκαετίας» τα παιδιά της Πελλάνας διοργάνωσαν μια συμβολική συγκέντρωση διαμαρτυρίας την ημέρα της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας την 25η Μαρτίου 2012 με τον τίτλο «Μάρτιος 2002-2012 όχι στο θάψιμο της Ιστορίας μας, όχι στο μπάζωμα των μνημείων μας». Την εκδήλωση αυτή τίμησαν με την παρουσίασή τους ένα τμήμα του Εκπαιδευτικού Αρχαιοπρεπές Οπλιτικού Αγήματος "ΣΠΑΡΤΙΑΤΙΚΕΣ ΜΟΡΕΣ" , παρά τις αντίξοες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την ημέρα τα παιδιά προσέφεραν ένα μοναδικό θέαμα κάτω υπό καταρρακτώδη βροχή στους λιγοστούς φίλους που είχαν παραμείνει στην εκδήλωση του χωριού. Αργότερα εκείνη τη χρονιά στις 22 Σεπτεμβρίου ο κ. Σπυρόπουλος διοργάνωσε ημερίδα στην Πελλάνα και περιελάμβανε ξενάγηση στους Μυκηναϊκούς θολωτούς τάφους, στα Μινυακά μνημεία και το Μυκηναϊκό Ανάκτορο στο Παλαιόκαστρο Πελλάνας. Επίσης δήλωσε σε συνέντευξή του στο notospress ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα δημοσιεύσει τα ευρήματα της ανασκαφής του σε τρίτομο σύγγραμμα 1500 σελίδων το οποίο περιέχεται η απόδειξη και η τεκμηρίωση. Η πολυαναμενόμενη αυτή έκδοση αναμένεται να προκαλέσει τριγμούς στους κόλπους της Αρχαιολογίας.

Η απόγνωση πλέον του κόσμου είχε φθάσει στο απροχώρητο, το σύννεφο αβεβαιότητας που σκίαζε επί δεκαετίες την Βόρεια κοιλάδα της Λακωνίας εξαφανίζεται σταδιακά και η πανέμορφη αυτή κοιλάδα όπου ο Ποιητής των ποιητών ΟΜΗΡΟΣ επέλεξε, ως ευλογημένο τόπο, για να δημιουργήσει το πιο όμορφο, το πιο ξακουστό ΕΠΟΣ που γνώρισε ποτέ η Ανθρωπότητα την ΙΛΙΑΔΑ. Εκεί όπου η φιδίσια κοίτη του Υδροχαρή ΕΥΡΩΤΑ αυλακώνει βαθειά και αγέρωχα την ΟΜΗΡΙΚΗ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΑ. Εκεί όπου την σκεπάζει με το Γιγαντιαίο κορμί του ο Μεγαλοπρεπέστατος ΤΑΥΓΕΤΟΣ. Εκεί σε αυτή τη μυθική κοιλάδα βρίσκεται σήμερα η Περίφημη ΠΕΛΛΑΝΑ, η οποία ξαναβρίσκει την χαμένη της αίγλη και σκορπάει χαμόγελα αισιοδοξίας στους ταλαιπωρημένους κατοίκους της. Τα συναισθήματα χαράς και ενθουσιασμού οφείλονται κατά ένα μεγάλο μέρος σε μια σειρά έργων υποδομής που υλοποιούνται στην περιοχή, όπως είναι το νέο οδικό δίκτυο, γνωστό ως Παραευρώτεια Οδός, η οποία μόλις ολοκληρωθεί θα δώσει νέα ώθηση στη νεολαία και θα αποφέρει οικονομική ανάσα σε ολόκληρη την Βόρεια Λακωνία.

Συν τοις άλλοις θα μειωθούν αισθητά οι χιλιομετρικές αποστάσεις και το σπουδαιότερο από όλα θα αξιοποιηθούν όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι της περιοχής. Ο ίδιος ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Πέτρος Τατούλης εξέφρασε την επιθυμία του να συνεχιστούν οι ανασκαφές στην Πελλάνα. Γνωστό στέλχος της Αυτοδιοίκησης μας είπε: «οι επαφές του κ. Περιφερειάρχη με την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία βρίσκονται σε πολύ καλό δρόμο, ο οποίος θα δώσει και  το πράσινο φως για να ξεκινήσει όσο το δυνατόν σύντομα η, εκ νέου, ανασκαφή του Βασιλικού Τάφου της Πελλάνας καθώς θα εκπονηθεί και μελέτη για τον καθαρισμό και αποστράγγιση των υδάτων από τους υπόλοιπους τάφους για να μπορεί να είναι ο χώρος προσβάσιμος στους επισκέπτες». Σύμφωνα και με κάποιες άλλες πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας, λίγο έξω από την Πελλάνα θα δημιουργηθεί ένας τεράστιος χώρος όπου θα μετακινηθούν εκεί όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα που ανακαλύφθηκαν το τελευταίο διάστημα κατά μήκος του νέου οδικού άξονα και θα φιλοξενηθούν σε κάτι που θα μοιάζει με υπαίθριο μουσείο.

Οι ανασκαφές στην αρχαία Πελλάνα είναι θέμα καθαρά της Αρχαιολογίας και μόνο, εμείς όμως ως απλοί πολίτες έχουμε κάθε δικαίωμα να ανησυχούμε και οφείλουμε να προστατεύουμε ως κόρη οφθαλμού αυτά τα μεγαλειώδεις μνημεία που μας άφησαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι και να μεταβιβάζουμε τις γνώσεις μας στις επόμενες γενιές που θα ακολουθήσουν. Το μόνο που προσδοκούμε είναι ο κ. Τατούλης να τηρήσει τις δεσμεύσεις του και κάποια στιγμή ο διακεκριμένος επιστήμονας κ. Θεόδωρος Σπυρόπουλος και οι υπόλοιποι αρχαιολόγοι να βρουν μια χρυσή τομή και η πολύτιμη ανασκαφή να οδεύσει στην ολοκλήρωσή της, συνεχίζοντας από το σημείο εκείνο που έφραξαν την είσοδό της τα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας.                

Φωτογραφίες Νίκος Μπακής


Notospress


Ευχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη! thiva nikolas blogspot