«Δεν θα μας ξανασφάξετε»

ΟΙ ΔΙΣΤΟΜΙΤΕΣ, ΤΑ ΤΡΑΓΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΣΦΑΓΗΣ, ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΟ ΒΕΣΤΕΡΒΕΛΕ




«Νοιώθω σαν να τα ξαναζώ. Σαν να μου ξύνουν τις πληγές» Μαρία Σφουντούρη



Στη φωτογραφία – ντοκουμέντο του 1945, η Μαρία και ο Παναγιώτης Σφουντούρη, κλαίνε πάνω από των τάφο των γονιών τους, στο Δίστομο. Η φωτογραφία, τραβηγμένη έναν χρόνο μετά τη θηριωδία των ναζιστικών στρατευμάτων στο Δίστομο, δείχνει σε όλο του το μέγεθος το δράμα που έζησαν και συνεχίζουν να ζουν μέσα από τις αναμνήσεις που τυπώθηκαν ανεξίτηλα στη μνήμη τους. Σήμερα, 67 χρόνια μετά, για πρώτη φορά στη ζωή τους αισθάνονται ότι έχουν δίπλα τους την ελληνική πολιτεία. Όμως είναι αυτό αρκετό;




«Όχι», λέει στην “PRESS Time”, η κ. Μαρία Σφουντούρη. «Νοιώθω σαν να τα ξαναζώ. Σαν να μου ξύνουν τις πληγές». Ίσως αυτά τα λόγια και αυτή η περιγραφή, να πρέπει να φτάσει μέχρι τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών, κ. Βεστερβέλε, που μας λέει ότι «δεν καταλαβαίνει» γιατί οι Έλληνες επιμένουν τόσο πολύ να πάρουν τις αποζημιώσεις τους. Ίσως να πρέπει να βρεθεί μια μέρα δίπλα της, στους τάφους των συγγενών της. Ίσως να πρέπει να διαβάσει γιατί ζητούν δικαίωση αυτή η άνθρωποι –εκπροσωπώντας, πρέπει να επισημάνουμε, εκατοντάδες χωριά σε ολόκληρη την Ελλάδα που ξεκληρίστηκαν. Ίσως έτσι, να καταλάβετε, κύριε Βεστερβέλε γιατί αυτοί οι άνθρωποι (όλοι μας, ουσιαστικά, γιατί ποιος δεν έχει κλάψει γονείς, παππούδες, συγγενείς από την κατοχή) δεν θα ανεχτούν να τους ξανασφάξετε, έστω και δια της διπλωματίας…







«Τα ξαναζώ»



Με πόνο θυμάται εκείνες τις στιγμές η κ. Μαρία Σφουντούρη. «Ήταν τρομερό. Μαύρο. Εγώ ήμουν μόλις τεσσάρων ετών και ο αδερφός μου, ο Παναγιώτης 6 και μέσα σε λίγες στιγμές χάσαμε την μάνα μας, τον πατέρα μας και τον μικρό μας αδερφό, Νίκος, που ήταν 2 ετών.



Σωθήκαμε γιατί μας έκρυψε η θεία μου στο διπλανό σπίτι σε μια καταπακτή. Ακούγαμε τους Γερμανούς να περνούν από πάνω και τρέμαμε! Όταν σταμάτησαν οι πυροβολισμοί τρέξαμε στο σπίτι μας. Ο πατέρα μας ήταν νεκρός στο κρεβάτι, η μάνα μας νεκρή μπροστά από το τζάκι και στα πόδια της πεσμένος ο Νίκος. Τον είχαν ξεκοιλιάσει.



Τα χάσαμε και αρχίσαμε να φωνάζουμε. Ο αδερφός άρπαξε τον Νίκο και τον πήρε στην αγκαλιά του. Τα ρούχα του γέμισαν από τα αίματα και τα σωθικά. Φοβηθήκαμε και βγήκαμε τρέχοντας από το σπίτι. Όσοι είχαν σωθεί έβγαιναν στους δρόμους. Τρομερές εικόνες. Πήγαμε στη γιαγιά μας και μας μάζεψε μια γειτόνισσα.



Στο χωριό επικρατούσε νεκρική σιγή. Ο κόσμος έφευγε για τα βουνά να σωθεί. Την επόμενη έπρεπε να θαφτούν οι νεκροί. Όταν είδαμε τους γονείς μας και τον αδερφό μας στον τάφο, συνειδητοποιήσαμε τι είχε γίνει. Θέλαμε να πηδήξουμε μέσα να μας θάψουν μαζί τους. Παντού, θρήνος, μοιρολόγια και μαύρα μαντίλια. Από τότε πηγαίναμε κάθε μέρα στον τάφο, πρωί και βράδυ και ανάβαμε τα καντήλια. Το πρώτο μνημόσυνο, ήταν κάτι μαύρο».







«Ξεκοίλιασαν έγκυο γυναίκα»



Ο Βασίλης Γαμβρίλης είναι συμβολαιογράφος στο Δίστομο και από τις σφαγές των ναζιστών και «είδε» να ξεκληρίζεται η οικογένεια του αδερφού του πατέρα του, Γεωργίου Γαμβρίλη, στη θέση Βέρβα. «Η Θηρεσία γυναίκα του Γιώργου, ήταν έγκυος. Αφού την ξεκοίλιασαν, πέταξαν στο χώμα το έμβρυο και σκότωσαν τα τρία παιδιά της. Εγώ γλίτωσα επειδή νύχτωσε και δεν πρόλαβαν να έρθουν προς την πλευρά μας. Ευχαριστούμε τον ήρωα Γιάννη Σταμούλη, που αυτή τη στιγμή είναι παρέα με τους αγγέλους, που ξεκίνησε το θέμα. Ευχαριστώ θερμά και την κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό, γιατί είναι οι μόνοι που μας στήριξαν», λέει.







Κ. Σταμούλη: Υψηλές προσδοκίες



Την ικανοποίηση των συγγενών των θυμάτων μεταφέρει η δικηγόρος τους κ. Κέλλυ Σταμούλη. «Το ουσιώδες είναι ότι για πρώτη φορά ελληνική κυβέρνηση, μετά την έκδοση της αμετακλήτου αποφάσεως των Διστομιτών , προσεγγίζει με υψηλές προσδοκίες την εθνική αυτή αιματοβαμμένη υπόθεση και ορθώνει ανάστημα στην Μέρκελ, η οποία μέχρι τώρα αρνείται αδικαιολόγητα την καταβολή των οφειλομένων. Είναι επιτυχία ότι η κυβέρνηση συνδράμει τους συγγενείς των θυμάτων», λέει.







Μήνες προετοιμασίας



Λίγο προτού εκπνεύσει η διορία, ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου αποφάσισε να προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά της Γερμανίας για τις αποζημιώσεις των συγγενών των θυμάτων από το γερμανικό κράτος. «Πιστεύω ότι με την απόφασή μας αυτή υπηρετούμε πιστά τα συμφέροντα της χώρας, αλλά και τιμάμε τη μνήμη όσων θυσιάστηκαν για την πατρίδα», είπε μιλώντας στο Υπουργικό Συμβούλιο. Η προσφυγή αφορά την αγωγή της Γερμανίας εναντίον της Ιταλίας, επειδή δικαστήριό της, δικαίωσε τους συγγενείς των θυμάτων που διεκδικούσαν αποζημιώσεις από τη Γερμανία.



Οι προετοιμασίες τους τελευταίους μήνες ήταν πυρετώδεις, αν και έγιναν χωρίς να δοθεί δημοσιότητα. Δεκατέσσερις κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι νομικοί με τη συνδρομή του Ευάγγελου Βενιζέλου και του Χάρη Παμπούκη βοήθησαν τους συγγενείς των θυμάτων για να προετοιμάσουν σωστά την υπόθεση. Όταν όλα ήταν έτοιμα, οι δύο τελευταίοι εισηγήθηκαν στον πρωθυπουργό να στηρίξει η χώρα την προσφυγή των Διστομιτών, όπως και έγινε. Η υπόθεση μπορεί να είναι πολύπλοκη, αν όμως κερδηθεί, τότε μπορεί να ανοίξει ο δρόμος και για άλλες διεκδικήσεις της Ελλάδας από τη Γερμανία, όπως το κατοχικό δάνειο.







Αντιδρούν οι Γερμανοί



Έκδηλη ήταν η ενόχληση της γερμανικής κυβέρνησης για την ελληνική πρωτοβουλία. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βεστερβέλε εμφανίστηκε φανερά αντίθετος, δηλώνοντας ότι «δεν έχει καμία κατανόηση για την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης». Όπως είπε, γνωρίζει την ιστορική ευθύνη της Γερμανίας, καθώς και «τα ιδιαίτερα δεινά που υπέστη ο ελληνικός λαός στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».



Όσον αφορά στην ουσία της υπόθεσης, όμως, επικαλέστηκε το προνόμιο της ετεροδικίας και είπε ότι η Γερμανία αναμένει να γίνουν σεβαστές η ασυλία της ως κράτους και οι διεθνώς αναγνωρισμένες αρχές δικαίου. Προειδοποίησε μάλιστα πως «εάν πάψει να ισχύει αυτή η βασική αρχή, απειλείται η παγκόσμια κοινότητα κρατών με νομική ανασφάλεια».

ΠΗΓΗ