Από τους «κηπουρούς» στο Βενιζέλο

Θάνος Δημάδης


Όλες οι υπο-ομάδες και οι επικεφαλής τους βρήκαν ξανά λόγο ύπαρξης και ρόλο συνεισφοράς στο εγχείρημα της νέας κυβέρνησης


Για όσους γνωρίζουν, το ΠΑΣΟΚ σαν κόμμα έχει από την ίδρυσή του ένα πολύ βασικό χαρακτηριστικό: Είναι ένας πολιτικός σχηματισμός κατεξοχήν εσωτερικών ισορροπιών και εσωκομματικών συσχετισμών. Άπαξ και διαταραχθούν αυτοί οι συσχετισμοί που παραπέμπουν στην εκπροσώπηση των διαφόρων ομάδων που καταγράφονται στο εσωτερικό του, η πολιτική του ιστορία έχει δείξει ότι τότε υπάρχει πρόβλημα. Αυτό αποδείχθηκε και πρόσφατα. Όταν έφθασε στον Γ. Παπανδρέου το μήνυμα ότι δεν μπορεί να πορεύεται πλέον άλλο με τους λεγόμενους "κηπουρούς" του. Οι εσωτερικές υπο-ομάδες του ΠΑΣΟΚ θεώρησαν ότι του δώσανε ουκ ολίγο χρόνο και το κυριότερο δύο διαδοχικές ευκαιρίες σχηματισμού κυβέρνησης τις οποίες ο Γιώργος- όπως λένε- "διαχειρίστηκε με τον ίδιο τρόπο". Εννοούν με προσωπικά και όχι πολιτικά κριτήρια. Θα πουν κάποιοι "μα, ένας Πρωθυπουργός έχει δικαίωμα να χρησιμοποιεί τα πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του". Ίσως να 'χουν και δίκιο, σε μία όμως άλλη Δημοκρατία, σε ένα πολιτικό σύστημα που λειτουργεί αλλιώς, και πρωτίστως σε ένα διαφορετικό κόμμα. Πάντως όχι στο ΠΑΣΟΚ. Αποτέλεσμα αυτού ήταν οι διάφοροι ομαδάρχες- ή αν το θέλετε οι επίδοξοι δελφίνοι της μετά Γιώργου εποχής- να του πουν "ως εδώ". Τόσο απλά. Από την άλλη μεριά ίσως τελικά να 'χαν από μέρους τους κι ένα δίκιο που επέμειναν ότι ο Παπανδρέου δεν μπορεί να πορεύεται άλλο με τους "αυλικούς" του. Διότι αν δεν είχαν, τότε ο Πρωθυπουργός δεν είχε κανέναν λόγο ούτε να τους αντικαταστήσει ούτε να τους απομακρύνει από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους, που τους είχε αναθέσει. Έτσι το ΠΑΣΟΚ με τον τελευταίο ανασχηματισμό βρήκε ξανά τις ισορροπίες που αναζητούσε. Με άλλα λόγια όλες οι υπο-ομάδες και οι επικεφαλής τους βρήκαν ξανά λόγο ύπαρξης και ρόλο συνεισφοράς στο εγχείρημα της νέας κυβέρνησης, που η ίδια αποκαλεί "εθνική σωτηρία του τόπου από τη χρεοκοπία".




Σε δεύτερο επίπεδο, τα κριτήρια με τα οποία ο Παπανδρέου σχημάτισε τη νέα κυβέρνηση- ή για την ακρίβεια τα κομματικά κριτήρια που του επέβαλαν να υιοθετήσει στην επιλογή των προσώπων- συνιστούν ένα πρώτο αλλά πολύ καθοριστικό βήμα προς τη συνολικότερη αποδυνάμωση της λεγόμενης "φρουράς Παπανδρέου" στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ. Και μάλιστα πολύ πιο γρήγορα απ' ότι κανείς ανέμενε, γεγονός που οφείλεται στην προσωπική πολιτική φθορά που έχει εισπράξει ο Πρωθυπουργός τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Φθορά όχι μόνο πολιτική αλλά και κομματική, γεγονός που επαναπροσδιορίζει πλέον τις συντεταγμένες στο εσωτερικό παιχνίδι εξουσίας μέσα στο ΠΑΣΟΚ. Γιατί δε χωρά αμφιβολία, παρά τα όσα συμβαίνουν στον έξω κόσμο, μέσα στο "θερμοκήπιο" του κομματικού μηχανισμού τα "γνωστά- άγνωστα" στελέχη με τις ηγετικές φιλοδοξίες έχουν ήδη αρχίσει να λοξοκοιτούν στην επόμενη μέρα. Για να μην πούμε ότι την κοιτούν πλέον κατάματα.



Μέσα σ' αυτό το κλίμα έρχεται να προστεθεί η προφανής πολιτική αναβάθμιση του Βαγγέλη Βενιζέλου. Το αν η κατάληξή της θα είναι ευνοϊκή για το προσωπικό του πολιτικό μέλλον θα το δείξει ο χρόνος. Προς το παρόν αυτό λίγη σημασία έχει για όλους εμάς. Το ζητούμενο παραμένει ένα: αν δηλαδή ο νέος Τσάρος της οικονομίας θα καταφέρει να επιτύχει σε όσα απέτυχε ο προκάτοχός του, που ανήκε στο σκληρό "παπανδρεϊκό πυρήνα". Αν θα μας γλιτώσει από τη χρεοκοπία, αν θα ανακτήσει την πολιτική αξιοπιστία της χώρας μας έναντι των Ευρωπαίων εταίρων μας και της Τρόικα προωθώντας ταυτοχρόνως τις αλλαγές εκείνες στο μοντέλο λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας που το προηγούμενο οικονομικό επιτελείο απέτυχε να εφαρμόσει και αποτελεσματικά και εγκαίρως. Τώρα θα αναρωτηθεί κάποιος τι παραπάνω να περιμένει κανείς από το Βενιζέλο, έναν κατ' εξοχήν επαγγελματία πολιτικό που σίγουρα το πολιτικό κόστος για αυτόν δεν μπορεί παρά να μετράει, και μάλιστα πολύ. Και σε μία συγκυρία, επιπλέον, που τα προβλήματα της χώρας είναι τόσο βαθιά που για να λυθούν χρειάζονται μετωπικές συγκρούσεις με συντεχνίες, συμφέροντα και οι οποίες κοστίζουν πολιτικά. Ομολογώ ότι οι επιφυλάξεις που εκφράζουν πολλοί ως προς την τοποθέτηση ενός αμιγώς πολιτικού προσώπου στο τιμόνι της οικονομίας τη δεδομένη στιγμή, δύσκολα αίρονται.



Προσωπικά αν κάτι με κάνει να αισιοδοξώ είναι ότι ο Βενιζέλος δεν πάσχει από έλλειμμα πολιτική ικανότητας. Και αυτό είναι σημαντικό τη δεδομένη χρονική στιγμή, που σε ευρωπαϊκό αλλά και σε ελληνικό επίπεδο, η κρίση εκτός από οικονομικά έχει και κατ' εξοχήν πολιτικά συμπτώματα. Γιατί στην Ελλάδα για παράδειγμα, δεν αρκεί μία κυβέρνηση να εξηγεί στο λαό τους λόγους για τους οποίους οι αποκρατικοποιήσεις είναι αναγκαίες υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις ή ότι πρέπει να κοπεί το υδροκέφαλο κράτος του δημοσίου για να περιοριστούν οι δημόσιες δαπάνες. Σημασία έχει να μπορεί και να πείσει με πολιτικούς όρους τον κόσμο ότι κάθε μία αλλαγή που εισηγείται είναι αναγκαία και ωφέλιμη για την κοινωνία. Όσο κι αν σήμερα απαξιώνεται, εκτιμώ ότι ακόμα και στις πλέον κατεπείγουσες συνθήκες κρίσης, οι λύσεις δε μπορεί παρά να είναι πρωτίστως πολιτικές. Δημιουργώντας την ελπίδα ότι η κοινωνία θα καταστεί σύμμαχος και όχι εχθρός. Η παρουσία Βενιζέλου το εγγυάται αυτό σε μεγάλο βαθμό. Χωρίς, φυσικά, να μπορούμε να αποκλείσουμε την παράμετρο του πολιτικού κόστους, η οποία είναι αιχμαλωτίζει έναν πολιτικό παρά έναν τεχνοκράτη. Ο κ. Βενιζέλος διαβεβαίωσε στην πρώτη του τηλεοπτική συνέντευξη ότι αυτό δε θα συμβεί. Εμείς δεν έχουμε παρά να το ελπίζουμε. Αφού σε αντίθετη περίπτωση τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά και δραματικά για την χώρα και όλους μας.



Ο Θάνος Δημάδης είναι ανταποκριτής του ΣΚΑΪ από την Ουάσινκγτον. Επικοινωνήστε μαζί του στο twitter@thanosdimadis