ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ​ΡΧΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ​ΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΘΕΜΑ : «ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΕΣΠΑ» ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΛΕΑΡΧΟΥ ΠΕΡΓΑΝΤΑ Λαμία, 27 Ιουλίου 2011

Μετά την παρέλευση του πρώτου εξαμήνου εφαρμογής του Καλλικράτη, από την 1^η Ιουλίου του 2011, η αιρετή Περιφέρεια αποκτά τις πλήρεις αρμοδιότητες που προβλέπονται από το Νόμο 3852 και αφορούν κυρίως τα μείζονα θέματα αναπτυξιακού προγραμματισμού.

Η αιρετή Περιφέρεια επομένως, καθίσταται από 1^ης Ιουλίου, εκτός από φορέας υλοποίησης και φορέας διαχείρισης και χρηματοδότησης, μέσα από το ΕΣΠΑ και τις  Συλλογικές Αποφάσεις Μελετών και Έργων.

Αποκτώντας λοιπόν αυτόν τον επιτελικό ρόλο, και ξεκινώντας επίσημα την άσκησή του, μέσα από τις συζητήσεις και αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, ως ανώτατου βουλευόμενου οργάνου της Στερεάς Ελλάδας, αρχίζουμε σήμερα με την παρουσίαση των στοιχείων που αποτυπώνουν την υφιστάμενη κατάσταση των προγραμμάτων.

Έχουμε προχωρήσει, και σήμερα ολοκληρώνουμε μια ανοιχτή διαδικασία, στο πλαίσιο της διαφάνειας, που έχουμε δεσμευτεί να είναι χαρακτηριστικό της θητείας μας.

Έχουν ήδη προηγηθεί συναντήσεις ενημέρωσης και συζητήσεις, σε θεσμικό επίπεδο, σε συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και σε εξωθεσμικό, αλλά ουσιαστικά συμμετοχικό, στη σύσκεψη με τους επικεφαλής των παρατάξεων που συμμετέχουν στο Περιφερειακό Συμβούλιο της Στερεάς Ελλάδας.

Πρόθεσή μας είναι να απευθυνθούμε τόσο στα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου, όσο και στην πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση και στους θεσμικούς, παραγωγικούς και συλλογικούς φορείς της Περιφέρειας, με μια ξεκάθαρη και πολύ σαφή εικόνα για τα προγράμματα που υλοποιούμε στη Στερεά Ελλάδα.

Πρόθεσή μας είναι να αναδείξουμε τα ποσοτικά μεγέθη και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των χρηματοδοτικών μας προγραμμάτων, έτσι ώστε να αποτυπώσουμε και να αξιολογήσουμε την παρούσα κατάσταση και στη συνέχεια να δομήσουμε τον προσανατολισμό μας.

Στόχος μας είναι να συζητήσουμε και να συνθέσουμε απόψεις για να αξιοποιήσουμε όλες τις διαθέσιμες χρηματοδοτήσεις, για να υλοποιήσουμε, να διεκδικήσουμε και να πετύχουμε περισσότερα για τον τόπο μας και για την κοινωνία.

Μέσα από το ΕΣΠΑ, στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, προβλέπεται να υλοποιηθούν δράσεις συγκεκριμένης κι ονομαστικής χρηματοδότησης, ύψους 525.000.000 €. Από αυτά τα 254.000.000 €, τα χειρίζεται η αιρετή Περιφέρεια μέσω της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής του ΠΕΠ Στερεάς Ελλάδας – που αποτελεί πλέον δική μας «ειδική» υπηρεσία, υπαγόμενη απευθείας στον Περιφερειάρχη – και τα υπόλοιπα 271.000.000 κεντρικά μέσα από τα προγράμματα «Ψηφιακή Σύγκλιση» και «Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα».

Το δικό μας πρόγραμμα λοιπόν, το οποίο παρουσιάζουμε σήμερα, είναι στο ύψος των 254.000.000 και περιλαμβάνει 4 άξονες :

·       Υποδομές και υπηρεσίες προσπελασιμότητας

·       Αειφόρος ανάπτυξη και ποιότητα ζωής

·       Ψηφιακή σύγκλιση και επιχειρηματικότητα

·       Τεχνική υποστήριξη εφαρμογής 

Τα πλήρη στοιχεία για την πορεία του προγράμματος, τα έχετε ήδη όλοι στα χέρια σας και θα παρουσιαστούν στη συνέχεια από τους εισηγητές του θέματος. Γι΄αυτό, στην τοποθέτησή μου θα περιοριστώ στις απολύτως αναγκαίες αναφορές, προκειμένου να δώσω τους κεντρικούς άξονες που πρέπει να εστιάσουμε στη στρατηγική υλοποίησης του Προγράμματος της Στερεάς Ελλάδας.

Στο Πρόγραμμα της Στερεάς Ελλάδας έχουμε ήδη ενταγμένα 279 έργα, προϋπολογισμού δημόσιας δαπάνης 375,63 εκατομμυρίων €, δηλαδή παρουσιάζεται υπερδέσμευση του προγράμματος κατά 120.000.000 €.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να κάνουμε δύο πολύ σημαντικές και θετικές επισημάνσεις για το πρόγραμμα. Επισημάνσεις που αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη σημασία, δεδομένης της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας για τη χώρα μας.

Σ΄αυτή την κρίσιμη κατάσταση, που όλοι γνωρίζουμε πόσο πιεσμένο είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και πόσο πιέζονται όλες οι χρηματοδοτήσεις έργων, με διαρκείς παρεμβάσεις και συναντήσεις με Υπουργούς και εκπροσώπους του κράτους, έχουμε επιτύχει να διασφαλίσουμε τους πόρους του προγράμματός μας.

Ø   Πρώτο και σημαντικό είναι ότι έχουμε εξασφαλίσει το ποσό της υπερδέσμευσης. Επομένως μιλάμε με πραγματικά χρήματα, με πραγματικά κονδύλια. Συνεπώς, είναι δεδομένο ότι κανένα έργο του προγράμματός μας δεν κινδυνεύει στο επίπεδο της χρηματοδότησής του και είναι προφανές ότι η υλοποίηση συνεχίζεται κανονικά.

Ø   Δεύτερο και εξίσου σημαντικό είναι ότι, μετά από παρεμβάσεις και συνάντηση που είχα ο ίδιος με τον Υφυπουργό Ανάπτυξης Θάνο Μωραϊτη, στη Στερεά Ελλάδα δεν μειώνεται το ποσοστό της εθνικής συμμετοχής. Αυτό σημαίνει ότι αυτή η οριζόντια περικοπή στα προγράμματα, που δημοσιοποιήθηκε με εγκύκλιο στις 18 Ιουλίου, εξαιρεί τη Στερεά Ελλάδα και δεν έχουμε απώλεια πόρων στο δικό μας Πρόγραμμα.

Σ΄αυτή λοιπόν τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, το Πρόγραμμα της Στερεάς Ελλάδας, με τους γνωστούς σε όλους περιορισμούς λόγω Στόχου 2, παραμένει ακέραιο.

Παραμένει ακέραιο με ένα μεγάλο ζητούμενο : την αποτελεσματική υλοποίησή του.

Αυτό ακριβώς έχουμε να κάνουμε : να υλοποιήσουμε το ΠΕΠ, έγκαιρα, αποτελεσματικά, με καλούς δείκτες απορρόφησης και να κάνουμε χρήσιμα και αναγκαία έργα για τον τόπο μας και την κοινωνία.

Το μεγάλο θέμα επομένως, είναι η δύσκολη και επίπονη δουλειά που έχουμε μπροστά μας. Να κατανοήσουμε ότι, τώρα, το ζήτημα δεν είναι οι εντάξεις των έργων, αλλά η υλοποίησή τους. Αυτός είναι ο κύριος όγκος της δουλειάς μας, αυτό είναι το κέντρο βάρους των προσπαθειών μας, αυτή είναι η πραγματικότητα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

Το 2011 είναι μια κρίσιμη χρονιά στο πεδίο υλοποίησης, διαχείρισης κι εφαρμογής του Προγράμματος της Στερεάς Ελλάδας.

Οι δεσμεύσεις που έχουμε για την απορροφητικότητα του προγράμματος, ο γνωστός κανόνας «ν + 3», είναι να κάνουμε δαπάνες, μέχρι τέλους του 2011, ύψους 33,49 εκατομμυρίων €.

Ο κανόνας «ν + 3» αποτελεί δείκτη υποχρεωτικής απορρόφησης, προκειμένου να καταβάλλεται σταδιακά η κοινοτική συνδρομή κάθε χρόνο.

Η μη επίτευξη του κανόνα «ν + 3», επιφέρει αυτόματα αναλογική μείωση των κοινοτικών κονδυλίων.

Είναι σαφέστατο λοιπόν ότι ο όρος «υλοποίηση» αποκτά μεγάλο ειδικό βάρος, αφού η κατασκευή των έργων, οι δαπάνες τους και οι πληρωμές τους είναι ο μόνος δρόμος που οδηγεί στην αποτελεσματικότητα.

Αποτελεσματικότητα αφενός για να αποδίδουμε έργο στην κοινωνία και αφετέρου για να μην χάσουμε πολύτιμους πόρους εξαιτίας του «ν+3».

Να τονίσω, στο σημείο αυτό, ότι την απορρόφηση των 33,49 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή την επίτευξη του «ν+3» για το 2011, θα πρέπει να την πετύχουμε μέσα σε 4 μήνες από σήμερα.

Αυτό σημαίνει ότι έχουμε έναν πολύ δύσκολο στόχο, που είναι αναγκαίο να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να τον πετύχουμε.

Όλοι επομένως οι φορείς : Περιφέρεια, Δήμοι, Νομικά Πρόσωπα και όλοι δικαιούχοι του Προγράμματος, πρέπει να βάλουμε το πρόταγμα της αποτελεσματικότητας και της απορροφητικότητας.

Χρειάζεται, κυρίως τους επόμενους μήνες, να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και να ενδυναμώσουμε τους ρυθμούς μας, έτσι ώστε να πετύχουμε το καλύτερο για κάθε περιοχή και για όλη τη Στερεά Ελλάδα.

Να μην χάσουμε ούτε ένα ευρώ από τα διαθέσιμα κονδύλια και να τα μετατρέψουμε σε ευκαιρίες ανάπτυξης για τον τόπο μας.

Είναι προφανές ότι η ικανότητά μας στη διαχείριση και εφαρμογή του Προγράμματός μας, μπορεί να γίνει το μεγάλο πλεονέκτημά μας για να διεκδικήσουμε και επιπλέον χρηματοδοτήσεις για τη Στερεά Ελλάδα.  

Για να γίνω πιο σαφής, θα κάνω ορισμένες επισημάνσεις :

Από τα 525 εκατ. €, που είναι ονοματισμένα για τη Στερεά Ελλάδα, τα 271 εκ. € υλοποιούνται, όπως ανέφερα, από την «Ψηφιακή Σύγκλιση» και την «Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα».

Πέραν αυτών των 525 εκατ. €, στη Στερεά Ελλάδα υλοποιούνται και μπορούν να υλοποιηθούν έργα και από τα άλλα κεντρικά προγράμματα του ΕΣΠΑ, μέσω του Ταμείου Συνοχής, και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.

Στο σημείο αυτό θέλω να επαναλάβω και να τονίσω, πως με την καθιέρωση της αιρετής περιφέρειας, διεκδικούμε και αξιώνουμε ουσιαστικό ρόλο στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση των κεντρικών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.

Επιδιώκουμε την ενεργό συμμετοχή μας στη διαχείριση των κονδυλίων που αφορούν τη Στερεά Ελλάδα. Αυτή τη θέση, την έχω διατυπώσει δημόσια και την έχω θέσει στους Υπουργούς κ.κ. Χρυσοχοϊδη και Σκανδαλίδη, όταν επισκέφθηκαν την Περιφέρεια.

Κρατώντας ως δεδομένο τη χαμηλή απορροφητικότητα που παρουσιάζουν ειδικά ορισμένα κεντρικά – τομεακά προγράμματα, έναντι των περιφερειακών, το πιο πιθανό είναι να υπάρξει η δυνατότητα εκχώρησης πόρων στις περιφέρειες, όπως για παράδειγμα από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Διοικητική Μεταρρύθμιση».

Εμείς λοιπόν μπορούμε να διεκδικήσουμε την εκχώρηση πόρων από κεντρικά προγράμματα και το μεγάλο μας όπλο, το μεγάλο μας πλεονέκτημα, η διαπραγματευτική μας δύναμη, θα είναι η αποτελεσματικότητά μας.

Γι΄αυτό το λόγο, επιμένω στην ικανότητά μας να διαχειριστούμε και να υλοποιήσουμε το Πρόγραμμά μας, έτσι ώστε τεκμηριωμένα να αξιώνουμε επιπλέον χρηματοδοτήσεις για τη Στερεά Ελλάδα.

Κλείνοντας και ανακεφαλαιώνοντας, θα πρέπει να επικεντρώσουμε στο γεγονός ότι έχουμε μπροστά μας μια περίοδο σκληρής δουλειάς για να υλοποιήσουμε το Πρόγραμμα της Στερεάς Ελλάδας.

Αυτά τα χρόνια, κυρίως μέχρι το 2013 θα κρίνουν τη δυνατότητά μας να παράξουμε έργο και να μην αφήσουμε να χαθεί ούτε ένα ευρώ από την Περιφέρειά μας.

Εμείς θα διεκδικήσουμε η Στερεά Ελλάδα να έχει χρηματοδότηση και από την επόμενη, Πέμπτη προγραμματική περίοδο του, που θα σχεδιαστεί άμεσα και θα ξεκινήσει να υλοποιείται από το 2014. Κι αυτή είναι μια κρίσιμη δουλειά που έχουμε να κάνουμε, αυτή την περιφερειακή θητεία.

Συνεπώς, τα δεδομένα μας και οι παράγοντες υλοποίησης του σημερινού μας προγράμματος, θα αποτελέσουν και τη βάση σχεδιασμού της επόμενης περιόδου. Όσο πιο αξιόπιστοι και παραγωγικοί είμαστε σήμερα, τόσο πιο καλά μπορούμε να προγραμματίσουμε για το αύριο.  

  

Κεντρική επιδίωξή μας είναι στο τέλος του 2015, να έχουν αξιοποιηθεί όλοι οι διαθέσιμοι πόροι, να έχουμε διαχειριστεί με τον καλλίτερο τρόπο το Πρόγραμμα της Στερεάς Ελλάδας και να έχουμε σχεδιάσει για το μέλλον του τόπου μας.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω, για την οικονομία του χρόνου, ότι σήμερα παρουσιάζεται συνολικά το πρόγραμμα της Στερεάς Ελλάδας, με τα επιμέρους χαρακτηριστικά του.

Είναι καλό λοιπόν για όλους να αυτοπεριοριστούμε και να μην μπούμε σε ειδικές αναφορές σε έργα και ενέργειες.

Ειδικά για τις προσκλήσεις, τα ενταγμένα έργα και θέματα του ΕΣΠΑ, τα στοιχεία είναι δημόσια διαθέσιμα στην ιστοσελίδα της Διαχειριστικής. Επιπλέον τα στελέχη της Υπηρεσίας είναι πάντα στη διάθεση όλων για κάθε πληροφορία, διευκρίνιση και συνεργασία.

Σας ευχαριστώ.

Η παρουσίαση θα γίνει από τους εισηγητές Αλεξάνδρα Παπαθανασίου, Προϊσταμένη της Διαχειριστικής, και Γιάννη Κούτσικο, αναπληρωτή Προϊστάμενο της υπηρεσίας.