ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΗΣ ΟΥΡΑΝΙΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ​-ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΕΠΑΙΤΟΥΝ ΣΤΑ ΦΑΝΑΡΙΑ

ΠΡΟΣ : Τον Αξιότιμο Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Κύριο Χρήστο Παπουτσή .

ΘΕΜΑ :Απογοητευτικές οι εικόνες μικρών παιδιών και εφήβων που επαιτούν σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδος.

   Δραματικές διαστάσεις έχει πάρει πλέον το φαινόμενο μικρών παιδιών και εφήβων, που επαιτούν στους δρόμους της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και άλλων μεγάλων ελληνικών πόλεων, εκμεταλλευόμενα από κυκλώματα αθιγγάνων από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, που έχουν εγκατασταθεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα για να βγάλουν χρήματα από το εμπόριο της επαιτείας. Μια βόλτα στους δρόμους της πρωτεύουσας αλλά και άλλων πόλεων με το αυτοκίνητο αρκεί για να καταλάβουμε το μέγεθος της σκληρότητας και της απανθρωπιάς στο οποίο έχουν περιέλθει τμήματα της σύγχρονης κοινωνία μας. Μια στάση σε κάποιο φανάρι αποτελεί μια συνάντηση με δυστυχισμένα πρόσωπα και συγκεκριμένα  με παιδιά που επιζητούν καρτερικά την ελεημοσύνη μας, έχοντας πέσει θύματα ενηλίκων, οι οποίοι επιβλέπουν καρτερικά και συγκεντρώνουν τις εισπράξεις.

  Συνεπώς ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός :

1.      Ποια είναι η θέση του Υπουργείου στο συγκεκριμένο θέμα;

2.      Ποια είναι τα μέτρα που έχετε πάρει για την πάταξη του φαινομένου και με ποιόν τρόπο θα διασφαλίσετε  την προστασία αυτών των παιδιών ;

Η Ερωτώσα Βουλευτής                                      Αθήνα 16 Σεπτεμβρίου 2011

Ουρανία Παπανδρέου – Παπαδάκη

  

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

ΟΥΡΑΝΙΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ-ΠΑΠΑΔΑΚΗ: Ευχαριστώ, κύριε  Πρόεδρε.

Κύριε  Υπουργέ, δραματικές διαστάσεις έχει λάβει πλέον το φαινόμενο μικρά παιδιά, ακόμη και νήπια, έφηβοι, αλλά και μητέρες με θηλάζοντα βρέφη στην αγκαλιά να επαιτούν, να ζητούν δηλαδή ελεημοσύνη, ρακένδυτα, στους δρόμους, στα φανάρια, σε τουριστικά σημεία, έξω από πολυκαταστήματα κυρίως της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αλλά και άλλων ελληνικών μεγαλουπόλεων.

Τις άδολες αυτές ψυχές, κύριε Υπουργέ, εκμεταλλεύονται, βιάζουν και κακοποιούν αδίστακτα εγκληματικά κυκλώματα ενηλίκων, που τα τελευταία χρόνια είναι και εισαγόμενα και πάρα πολύ καλά οργανωμένα, όπως αυτά από αθίγγανους, Βουλγάρους, Ρουμάνους, Αλβανούς και όχι μόνο, που έχουν εγκατασταθεί και αυτοί στη χώρα μας, χρησιμοποιώντας τα παιδιά τους, παιδιά συγγενών τους, αλλά και άλλα φτωχά παιδιά, αφού σύμφωνα με την έρευνα του «Χαμόγελου του Παιδιού» το 70% των παιδιών στα φανάρια είναι ενοικιαζόμενα παιδιά.

Επενδύουν, λοιπόν, έτσι στην προσοδοφόρο, απ’ ό,τι φαίνεται, επιχείρηση, το εμπόριο δηλαδή της επαιτείας των παιδιών, αφού στα καλά και προνομιούχα στέκια και πόστα, που τα μοιράζουν μεταξύ τους με κανόνες ζούγκλας, το μεροκάματο, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, φθάνει και μέχρι τα 300 ευρώ την ημέρα, σύμφωνα με αστυνομικές μαρτυρίες και δημοσιεύματα του Τύπου, τα οποία θα καταθέσω και στα Πρακτικά.

Εγώ σας ερωτώ σήμερα: Τι κάνει και κυρίως τι θα κάνει η πολιτεία για την αντιμετώπιση της επανεμφάνισης της κοινωνικής αυτής μάστιγας, που δεν αφορά μόνο τη σωματική αλλά κυρίως την ψυχική υγεία των παιδιών αυτών, την οποία οφείλουμε και να διασφαλίσουμε και να προστατεύσουμε; Περισσότερα στοιχεία και προτάσεις στη δευτερολογία  μου.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΟΘΩΝΑΣ (Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Συμμεριζόμαστε, πράγματι, τη σημασίαενός πάρα πολύ ευαίσθητου κοινωνικού θέματος, όπως αυτό που η συνάδελφος με την ερώτησή της θίγει. Το θέμα της οικονομικής εκμετάλλευσης, της παραμέλησης, της κακοποίησης ανηλίκων και γενικότερα της παραβίασης στοιχειωδών δικαιωμάτων τους, είναι ένα φαινόμενο, που μπορεί μεν να μην είναι πρόσφατο, αλλά δυστυχώς πρέπει να παραδεχθούμε ότι τα τελευταία χρόνια έχει ενταθεί, έχει πάρει διεθνείς διαστάσεις.

Σε μεγάλο βαθμό, αυτό που παρατηρούμε, που ζούμε και στην ελληνική κοινωνία είναι αποτέλεσμα, όπως και εσείς σωστά είπατε, ενός διεθνούς κυκλώματος με σοβαρό οικονομικό αντικείμενο που εκμεταλλεύεται τα ανήλικα παιδιά. Γι’ αυτόν το λόγο η προσπάθεια και ο σχεδιασμός της Ελληνικής Αστυνομίας δεν εξαντλείται στην καταστολή, παραδείγματος χάρη, του αδικήματος της επαιτείας που είναι πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των φαινομένων, αλλά στοχεύει στην εξάρθρωση των κυκλωμάτων εκείνων, τα οποία εμπορεύονται ανήλικους, με σκοπό τον προσπορισμό υλικού ή οποιουδήποτε άλλου οφέλους.

Με αυτή, λοιπόν, τη διπλή στόχευση και της αντιμετώπισης του φαινομένου σε άμεσο χρόνο, αλλά κυρίως τη μεσοπρόθεσμη στόχευση της εξάρθρωσης των κυκλωμάτων κινούνται οι υπηρεσίες του Υπουργείου.

Θέλω να σημειώσω εδώ, κυρία συνάδελφε, με τη βεβαιότητα ότι συμφωνείτε, ότι η παραβατική συμπεριφορά των ανηλίκων και όλα αυτά τα φαινόμενα που περιγράφετε με την ερώτησή σας είναι αποτέλεσμα σύνθετων κοινωνικών προβλημάτων, τα οποία δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με αστυνομικού χαρακτήρα μέτρα. Χρειάζονται ευρύτερες πρωτοβουλίες, τις οποίες θέλω επίσης απλώς να θυμίσουμε, με την ευκαιρία της πρωτοβουλίας σας, ότι υπάρχει μια σειρά τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας μέτρων και θεσμών, όπως είναι ο «Συνήγορος του Παιδιού», ο νόμος για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, οι διευκολύνσεις με την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για την οικογενειακή επανένωση και μια σειρά μέτρα, τα οποία έχουν την ευρύτερη κοινωνική διάσταση, όπως λέμε.

Φαντάζομαι ότι στην ερώτησή σας από την πλευρά του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη ζητάτε –και αυτό θα σας παραθέσω στο χρόνο που έχω στη διάθεσή μου ή στη συνέχεια, αφού ακούσω και τα επιμέρους στοιχεία και τις προτάσεις σας στη δευτερολογία μου- τον αμιγή αστυνομικό σχεδιασμό και τα αποτελέσματα που αυτός έχει σε σχέση με το θέμα αυτό.

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

ΟΥΡΑΝΙΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ-ΠΑΠΑΔΑΚΗ: Κύριε Υπουργέ, σίγουρα είναι ένα πολύ σύνθετο κοινωνικό πρόβλημα. Νομίζω ότι ο καθένας από μας έχει κάνει αυτήν τη βόλτα. Ή αν δεν έχει κάνει, ας κάνει μια βόλτα εδώ, στα φανάρια, στους δρόμους της πρωτεύουσας, γιατί έτσι μόνο μπορεί να επιβεβαιώσει καθένας του λόγου μου το αληθές. Κυρίως, όμως, θα διαπιστώσει την απανθρωπιά, τη σκληρότητα, την εγκληματικότητα της σύγχρονης κοινωνίας μας απέναντι στα παιδιά και σε αυτούς τους νέους.

Είναι τόσα πολλά τα δημοσιεύματα του Τύπου, αλλά και του ηλεκτρονικού τύπου. Θα τα καταθέσω στα Πρακτικά της Βουλής. Πριν από λίγο καιρό, κύριε Υπουργέ, δεκάχρονο παιδί σκοτώθηκε στα φανάρια. Νοσηλεύτηκε επί μια εβδομάδα σε ένα νοσοκομείο, αλλά δεν το ήξερε κανένας αυτό το παιδί. Δεν είχε ούτε μητέρα ούτε πατέρα, έμεινε στα αζήτητα. Αυτή είναι δυστυχώς η ελληνική μας πραγματικότητα.

Διαβάζω τα διάφορα στοιχεία της ΓΑΔΑ βεβαίως, κύριε Υπουργέ και δεν νομίζω ότι είναι μόνο το Υπουργείο σας υπεύθυνο. Εγώ ζητώ μια συγχρονισμένη και συντονισμένη ενέργεια για να αντιμετωπίσουμε ένα θέμα και θα κάνω τις προτάσεις μου βεβαίως. Το πρώτο εξάμηνο του 2011 συνελήφθησαν εξακόσια πενήντα άτομα που επαιτούσαν. Κύριε Υπουργέ, θα μου επιτρέψετε να πω ότι αυτό είναι μια παρωνυχίδα στην πραγματική διάσταση του προβλήματος αφού, πάλι σύμφωνα με τη ΓΑΔΑ, έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία η επαιτεία στο διπλάσιο, 52% συγκεκριμένα. Τρεισήμισι χιλιάδες παιδιά -είναι φοβερό για την Ελλάδα αυτό το νούμερο, κύριε Υπουργέ- βρίσκονται μέσα σ’ αυτό το σκοτεινό τούνελ και απ’ αυτά το 11,5% είναι ελληνόπουλα. Αυτά είναι στοιχεία της ΓΑΔΑ και θα σας τα καταθέσω.

Δυστυχώς, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η οικονομική κρίση στη χώρα μας δεν έδρασε αποτρεπτικά σε τέτοιου είδους αφίξεις, κυρίως από τα γειτονικά Βαλκάνια. Τουναντίον, φέρνει και πάλι τα παιδιά στα φανάρια και στη ζητιανιά. Γιατί είναι αλήθεια, κύριε Υπουργέ, πως το απλωμένο χεράκι ενός παιδιού που ζητάει βοήθεια, λίγους αφήνει ασυγκίνητους, είτε δίνουν είτε δεν δίνουν τον οβολό τους. Αυτό δε, δηλαδή την ευαισθησία της ελληνικής ψυχής, του Έλληνα απέναντι στο παιδί, εκμεταλλεύονται κατά πρώτο λόγο αυτά τα αδίστακτα κυκλώματα αλλά και το δεύτερο και πάρα πολύ βασικό …

ΟΥΡΑΝΙΑ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ-ΠΑΠΑΔΑΚΗ: Εδώ, κύριε Υπουργέ, νομίζω ότι πρέπει να δούμε το μεγάλο νομικό κενό στον ποινικό μας κώδικα, αφού το αδίκημα της παιδικής επαιτείας και εκμετάλλευσης και η παραμέληση της εποπτείας ανηλίκων, είναι πταισματικού χαρακτήρα, δηλαδή ποινή χάδι. Και εγώ θα δεχθώ ότι η αστυνομία μπροστά στα τόσα που καλείται να αντιμετωπίσει, όντως κάνει ό,τι μπορεί. Παρεμβαίνει κυρίως περιστασιακά όταν κάποιος καταγγείλει το φαινόμενο ή αν έχει ενδείξεις ότι έχουμε καταστάσεις trafficking, δηλαδή εμπορίας ανθρώπων.

Από τη σύλληψη όμως αυτών τα αδίστακτων ανθρώπων, κύριε Υπουργέ, και πέρα είναι αρμοδιότητα των δικαστικών αρχών. Αυτό δηλώνει ο εκπρόσωπος τύπου της ΓΑΔΑ. Από εκεί και πέρα υπάρχει πάρα πολύ μεγάλο πρόβλημα γιατί έχουμε φοβερό νομικό κενό και νομίζω ότι οφείλουμε πλέον να αντιμετωπίσουμε το θέμα στη ρίζα του.

Τελειώνοντας και επειδή νομίζω ότι σαν Υπουργός πρέπει να το γνωρίζετε –και είναι επιστημονικά δεδομένα καθώς και δική μου εμπειρία, αν θέλετε, που τριάντα εννέα χρόνια ασχολούμαι μόνο με την παιδική ψυχή, αλλά είναι και αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών- αυτές οι άδολες παιδικές ψυχές, πέρα των τραυματικών εμπειριών που υφίστανται καθημερινά ζητιανεύοντας στους δρόμους και τα φανάρια, βιώνουν τις χειρότερες καταστάσεις από τους κτηνάνθρωπους που βρίσκονται πίσω απ’ αυτά τα παιδιά και τα εκμεταλλεύονται με λεκτική και σωματική βία.

Αυτά λοιπόν τα παιδιά, σ’ αυτή την κοινωνία που ζουν, κύριε Υπουργέ, αναγκάζονται δυστυχώς απ’ αυτή την κοινωνία να πλάθουν πάρα πολύ σκληρές, αντικοινωνικές προσωπικότητες, χωρίς ηθικούς και κοινωνικούς φραγμούς, χωρίς συναίσθημα, πολλές ανασφάλειες, πολλές φοβίες και δυστυχώς αυτές οι αγνές ψυχές εξελίσσονται σε ανθρώπινα τέρατα σαν και αυτά που τα εκμεταλλεύονται, με πάρα πολλά ψυχικά προβλήματα, επιρρέπεια στα ναρκωτικά, στις ληστείες, στη βία, στην εγκληματικότητα, σε βιασμούς, σε δολοφονίες αλλά ακόμη και στην τρομοκρατία.

Κύριε Υπουργέ, το θέμα είναι για εμένα πάρα πολύ σημαντικό. Νομίζω ότι εγώ σήμερα το έθιξα απλώς εδώ, όπως το έχω υποχρέωση σαν άνθρωπος, σαν πολιτικός, αλλά κυρίως σαν γιατρός των παιδιών. Δεν μπορώ να πω ότι ικανοποιήθηκα πλήρως από τις απαντήσεις σας και κυρίως από τον προγραμματισμό της αντιμετώπισης που δεν τον είδα ή πιθανώς να τον εκθέσετε τώρα στη δευτερολογία σας.

Εγώ, πάντως, θέλω να υποσχεθώ σε αυτά τα παιδιά ότι δεν θα τα εγκαταλείψω.

Ευχαριστώ πολύ.

.  ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΟΘΩΝΑΣ (Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη): Προφανώς η συμφωνία μας με την κυρία συνάδελφο ότι το ζήτημα είναι ιδιαιτέρως σοβαρό και εκφεύγει της αποκλειστικής αρμοδιότητας των αστυνομικών υπηρεσιών, μας επιβάλλει ως συντεταγμένη πολιτεία και να είμαστε ευαισθητοποιημένοι με τον τρόπο που η συνάδελφος σήμερα με την επίκαιρη ερώτηση αναδεικνύει αυτό το ζήτημα στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου, αλλά κυρίως θα συμφωνήσω, επίσης, ότι όλοι κρινόμαστε από την αποτελεσματικότητα των δράσεων εκείνων που έρχονται να αντιμετωπίσουν κάθε μορφής φαινόμενο και στη συγκεκριμένη περίπτωση το θέμα που θίγετε με την ερώτησή σας.

Όμως, κυρία συνάδελφε, θα μου επιτρέψετε να σας πω και να διακρίνω, αν και το είπατε καλοπροαίρετα, ότι η ελληνική αστυνομία δεν ασχολείται με το θέμα αυτό παρεμπιπτόντως ανάμεσα στα τόσα άλλα που έχει. Πράγματι η Αστυνομία έχει τόσα άλλα και προφανώς δεν έχει τις δυνάμεις και την υπηρεσιακή εκείνη αυτάρκεια αυτή τη στιγμή να μπορεί να είναι αρκούντως αποτελεσματική, όσο οι σύγχρονες ανάγκες είτε της εγκληματικότητας είτε φαινομένων, όπως αυτό που συζητάμε, απαιτούν στις σύγχρονες κοινωνίες. Δεν περιμένει ούτε κάποιες καταγγελίες ούτε ασχολείται παρεμπιπτόντως. Προσπαθεί, εξαντλώντας κάθε δυνατότητα, να υλοποιήσει έναν επιχειρησιακό σχεδιασμό με αποτελέσματα, σε μέρος των οποίων εσείς αναφερθήκατε.

Και επειδή ξέρετε από άλλες μας συζητήσεις εδώ ότι εγώ δεν είμαι λάτρης των στατιστικών ή των αριθμών, γιατί λένε συνήθως μια όψη της πραγματικότητας, θέλω να σας πω ότι τα νούμερα που αναφέρατε ως αποτέλεσμα των δράσεων της Αστυνομίας, δηλαδή τα στοιχεία που αναφέρατε από τη ΓΑΔΑ, δεν είναι μεν -κατά τη δική μας πάντοτε κρίση- αυτό που όλοι θα θέλαμε, αλλά δεν είναι ως αποτέλεσμα μιας δουλειάς ενός οκταμήνου, γιατί τα αποτελέσματα αυτά είναι μέχρι το τέλος Αυγούστου. Τα νούμερα δεν είναι μικρά, θέλω να πω με λίγα λόγια και αυτό δείχνει ότι εκδηλώνεται μια προσπάθεια.

Από εκεί και μετά εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Υπάρχουν και οι πεζές και οι εποχούμενες περιπολίες που γίνονται όπως οι επιχειρησιακές ανάγκες το επιτρέπουν όπως και εσείς είπατε, αλλά γίνονται και όποτε το επιβάλλουν όταν υπάρχει ένταση των φαινομένων και αναγκαιότητα άμεσης παρέμβασης.

Η ενίσχυση των ειδικών υπηρεσιών ανηλίκων, που όπως πολύ καλά γνωρίζετε έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και στο Ηράκλειο τα τελευταία χρόνια, με στελεχιακό δυναμικό σταδιακά, που είναι εξειδικευμένο, με ειδική κατάρτιση και ειδικές σπουδές για τα θέματα των ανηλίκων σε συνδυασμό με μια σειρά άλλες δράσεις, τις οποίες δεν αρκεί ο χρόνος προφανώς για να εκθέσω αναλυτικά, εκδηλώνουν μια προσπάθεια.

Τώρα έχουμε σε εξέλιξη μια επικαιροποίηση σε συνεργασία με την Εισαγγελία Ανηλίκων, η οποία καθοδηγεί και συνεργάζεται με τις αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ., αλλά και με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθώς και με άλλους φορείς, ούτως ώστε, έστω με πρωτοβουλία του Υπουργείου μαw, να γίνει μια συνέργια δράσεων που θα κατατείνουν σε ένα καλύτερο αποτέλεσμα, που πράγματι η οξύτητα του προβλήματος απαιτεί, κυρία συνάδελφε.

            Ειλικρινά από την πλευρά μας είμαστε στη διάθεση όχι μόνο των στοιχείων αλλά και της συνεργασίας με προτάσεις και ανταλλαγή σκέψεων για το πώς μπορεί καλύτερα να οχυρωθεί η κοινωνία μας απέναντι σε αυτό το φαινόμενο, γιατί τα παιδιά σε αυτήν την ιστορία δεν είναι οι θύτες, είναι τα θύματα και πρέπει όλοι μαζί να τα προστατεύσουμε.

Ευχαριστώ