Η πιο κρίσιμη περιβαλλοντολογική συνάντηση της δεκαετίας
Πέμπτη, 21 Οκτωβρίου 2010, 01:54
Ξεκίνησε χθες στην πόλη Ναγκόγια της Ιαπωνίας, η 10η Συνδιάσκεψη των κρατών μερών της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα (CBD COP 10) που αποτελεί την πλέον κρίσιμη συνάντηση της δεκαετίας για την προστασία της βιοποικιλότητας.
Τα 193 κράτη μέρη της Σύμβασης – δηλαδή το σύνολο σχεδόν των κρατών παγκοσμίως – συμφώνησαν το 2002 να μειώσουν σε σημαντικό βαθμό τον ρυθμό απώλειας της βιοποικιλότητας μέχρι το 2010, εν μέρει προστατεύοντας ένα αντιπροσωπευτικό 10% των ενδιαιτημάτων σε εθνικό επίπεδο. Ωστόσο, οι 21 παγκόσμιοι στόχοι που τέθηκαν τότε δεν έχουν επιτευχθεί, με αποτέλεσμα τη μηδενική προστασία των ενδιαιτημάτων για το 1/5 των απειλούμενων ειδών και λιγότερο από 1% προστασία για τους ωκεανούς μας.
Χαρακτηριστικά αυτής της αποτυχίας είναι τα στοιχεία που καταγράφονται στην 4η σύνοψη των εθνικών αναφορών, από τις οποίες όμως απουσίαζε αυτή της χώρας μας, καθώς η Ελλάδα δεν υπέβαλε στη Γραμματεία της Σύμβασης την εθνική αναφορά, παρότι όφειλε να το έχει πράξει από τον Μάρτιο του 2009. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν τα παρακάτω:
* Παρατηρείται μείωση του πληθυσμού τουλάχιστον ενός είδους σχεδόν σε όλα τα κράτη μέρη της Σύμβασης.
* Μεταξύ 1990-2006 καταγράφηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση μείωση κατά 18% των πληθυσμών των κοινών δασικών ειδών πουλιών.
* Η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων αναφέρεται από την πλειοψηφία των κρατών μερών ως η σημαντικότερη απειλή για τη βιοποικιλότητα.
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2010» που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF, η ζήτηση της ανθρωπότητας για φυσικούς πόρους διπλασιάστηκε κατά το διάστημα 1966-2007. Την ίδια στιγμή, οι πληθυσμοί των ειδών και των οικοτόπων παρουσιάζουν από το 1970 συνεχή μείωση, που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει το 70%.
Στο κομβικό σημείο που βρισκόμαστε, το WWF καλεί τα κράτη να εξασφαλίσουν τους απαραίτητους πόρους και να στήσουν τους απαραίτητους μηχανισμούς επίτευξης των στόχων.
«Ο κόσμος απαιτεί από τη Ναγκόγια συμφωνίες που θα σταματήσουν επιτέλους την δραματική απώλεια της παγκόσμιας βιοποικιλότητας και τον συνεχιζόμενο μαρασμό των συστημάτων υποστήριξης της ζωής», δηλώνει ο Τζιμ Ληπ, Γενικός Διευθυντής του διεθνούς WWF. «Η ευημερία μας και εν τέλει η ίδια μας η επιβίωση εξαρτώνται από τα υγιή οικοσυστήματα. Ακόμη κι αν μιλήσουμε με καθαρά οικονομικούς όρους, είναι μακράν πιο αποδοτικό να διατηρήσουμε ή να αποκαταστήσουμε τα υγιή οικοσυστήματα, παρά να προσπαθούμε με τεχνητούς τρόπους να παράσχουμε στους εαυτούς μας φυσικές υπηρεσίες που επί του παρόντος θεωρούμε δεδομένες», καταλήγει ο Τζιμ Ληπ.
Η Ελλάδα είναι μια από τις πλουσιότερες σε βιοποικιλότητα χώρες της Ευρώπης, καθώς διαθέτει, μεταξύ άλλων, 6.000 είδη φυτών και περίπου 30.000 είδη ζώων 447 είδη πουλιών και 115 είδη θηλαστικών, 32 από τα πιο σημαντικά δάση της Μεσογείου και 10 υγρότοπους διεθνούς σημασίας. Περιλαμβάνει επίσης μεγάλο αριθμό ενδημικών, δηλαδή ειδών χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται μόνο στη χώρα μας. .
Ωστόσο, η πλούσια ελληνική βιοποικιλότητα διαρκώς υποβαθμίζεται. Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας, 29 είδη θηλαστικών και 171 είδη των σπονδυλοζώων βρίσκονται υπό απειλή και είναι πιθανό να εξαφανιστούν στο μέλλον. Ως κυριότερη απειλή για τα είδη της ελληνικής πανίδας θεωρείται η απώλεια και υποβάθμιση των βιοτόπων τους, λόγω της έλλειψης του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου προστασίας.
Αν και η Ελλάδα έχει κάνει βήματα προόδου για τη διαμόρφωση σοβαρής εθνικής πολιτικής και θεσμικού πλαισίου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ακόμα μένουν πολλά κενά που πρέπει να καλυφθούν. Εν αναμονή της κατάθεσης στη Βουλή από το ΥΠΕΚΑ του σημαντικού σχεδίου νόμου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, παρατηρείται καθυστέρηση στη διαμόρφωση της Εθνικής Στρατηγικής. Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 20 κράτη του πλανήτη που δεν έχουν εγκρίνει και υποβάλει στην αρμόδια Γραμματεία του ΟΗΕ Εθνική Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα. Ανησυχία επίσης προκαλεί η σοβαρή οικονομική δυσπραγία των 28 φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, που συνεπάγεται αδυναμία διαχείρισης και ουσιαστικής προστασίας των σημαντικότερο «πυρήνων» της ελληνικής βιοποικιλότητας. Τέλος, χρόνιο αλλά κρίσιμο παραμένει το πρόβλημα της σχεδόν ανύπαρκτης φύλαξης και πάταξης του περιβαλλοντικού εγκλήματος μέσα στις περιοχές αυτές.
«Η απώλεια της βιοποικιλότητας απαιτεί ένα γενναίο παγκόσμιο σχέδιο διάσωσης. Οι κυβερνήσεις των κρατών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, πρέπει να πάψουν να σκέφτονται την προστασία της βιοποικιλότητας ως κόστος και να την αναγνωρίσουν ως μια ευκαιρία για να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια σταθερότητα και επιβίωση του πλανήτη», καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Διευθυντής WWF Ελλάς.
πηγή: WWF
Τα 193 κράτη μέρη της Σύμβασης – δηλαδή το σύνολο σχεδόν των κρατών παγκοσμίως – συμφώνησαν το 2002 να μειώσουν σε σημαντικό βαθμό τον ρυθμό απώλειας της βιοποικιλότητας μέχρι το 2010, εν μέρει προστατεύοντας ένα αντιπροσωπευτικό 10% των ενδιαιτημάτων σε εθνικό επίπεδο. Ωστόσο, οι 21 παγκόσμιοι στόχοι που τέθηκαν τότε δεν έχουν επιτευχθεί, με αποτέλεσμα τη μηδενική προστασία των ενδιαιτημάτων για το 1/5 των απειλούμενων ειδών και λιγότερο από 1% προστασία για τους ωκεανούς μας.
Χαρακτηριστικά αυτής της αποτυχίας είναι τα στοιχεία που καταγράφονται στην 4η σύνοψη των εθνικών αναφορών, από τις οποίες όμως απουσίαζε αυτή της χώρας μας, καθώς η Ελλάδα δεν υπέβαλε στη Γραμματεία της Σύμβασης την εθνική αναφορά, παρότι όφειλε να το έχει πράξει από τον Μάρτιο του 2009. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν τα παρακάτω:
* Παρατηρείται μείωση του πληθυσμού τουλάχιστον ενός είδους σχεδόν σε όλα τα κράτη μέρη της Σύμβασης.
* Μεταξύ 1990-2006 καταγράφηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση μείωση κατά 18% των πληθυσμών των κοινών δασικών ειδών πουλιών.
* Η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων αναφέρεται από την πλειοψηφία των κρατών μερών ως η σημαντικότερη απειλή για τη βιοποικιλότητα.
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την έκθεση «Ζωντανός Πλανήτης 2010» που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση WWF, η ζήτηση της ανθρωπότητας για φυσικούς πόρους διπλασιάστηκε κατά το διάστημα 1966-2007. Την ίδια στιγμή, οι πληθυσμοί των ειδών και των οικοτόπων παρουσιάζουν από το 1970 συνεχή μείωση, που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνει το 70%.
Στο κομβικό σημείο που βρισκόμαστε, το WWF καλεί τα κράτη να εξασφαλίσουν τους απαραίτητους πόρους και να στήσουν τους απαραίτητους μηχανισμούς επίτευξης των στόχων.
«Ο κόσμος απαιτεί από τη Ναγκόγια συμφωνίες που θα σταματήσουν επιτέλους την δραματική απώλεια της παγκόσμιας βιοποικιλότητας και τον συνεχιζόμενο μαρασμό των συστημάτων υποστήριξης της ζωής», δηλώνει ο Τζιμ Ληπ, Γενικός Διευθυντής του διεθνούς WWF. «Η ευημερία μας και εν τέλει η ίδια μας η επιβίωση εξαρτώνται από τα υγιή οικοσυστήματα. Ακόμη κι αν μιλήσουμε με καθαρά οικονομικούς όρους, είναι μακράν πιο αποδοτικό να διατηρήσουμε ή να αποκαταστήσουμε τα υγιή οικοσυστήματα, παρά να προσπαθούμε με τεχνητούς τρόπους να παράσχουμε στους εαυτούς μας φυσικές υπηρεσίες που επί του παρόντος θεωρούμε δεδομένες», καταλήγει ο Τζιμ Ληπ.
Η Ελλάδα είναι μια από τις πλουσιότερες σε βιοποικιλότητα χώρες της Ευρώπης, καθώς διαθέτει, μεταξύ άλλων, 6.000 είδη φυτών και περίπου 30.000 είδη ζώων 447 είδη πουλιών και 115 είδη θηλαστικών, 32 από τα πιο σημαντικά δάση της Μεσογείου και 10 υγρότοπους διεθνούς σημασίας. Περιλαμβάνει επίσης μεγάλο αριθμό ενδημικών, δηλαδή ειδών χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται μόνο στη χώρα μας. .
Ωστόσο, η πλούσια ελληνική βιοποικιλότητα διαρκώς υποβαθμίζεται. Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Ζώων της Ελλάδας, 29 είδη θηλαστικών και 171 είδη των σπονδυλοζώων βρίσκονται υπό απειλή και είναι πιθανό να εξαφανιστούν στο μέλλον. Ως κυριότερη απειλή για τα είδη της ελληνικής πανίδας θεωρείται η απώλεια και υποβάθμιση των βιοτόπων τους, λόγω της έλλειψης του κατάλληλου θεσμικού πλαισίου προστασίας.
Αν και η Ελλάδα έχει κάνει βήματα προόδου για τη διαμόρφωση σοβαρής εθνικής πολιτικής και θεσμικού πλαισίου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, ακόμα μένουν πολλά κενά που πρέπει να καλυφθούν. Εν αναμονή της κατάθεσης στη Βουλή από το ΥΠΕΚΑ του σημαντικού σχεδίου νόμου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, παρατηρείται καθυστέρηση στη διαμόρφωση της Εθνικής Στρατηγικής. Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στα 20 κράτη του πλανήτη που δεν έχουν εγκρίνει και υποβάλει στην αρμόδια Γραμματεία του ΟΗΕ Εθνική Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα. Ανησυχία επίσης προκαλεί η σοβαρή οικονομική δυσπραγία των 28 φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, που συνεπάγεται αδυναμία διαχείρισης και ουσιαστικής προστασίας των σημαντικότερο «πυρήνων» της ελληνικής βιοποικιλότητας. Τέλος, χρόνιο αλλά κρίσιμο παραμένει το πρόβλημα της σχεδόν ανύπαρκτης φύλαξης και πάταξης του περιβαλλοντικού εγκλήματος μέσα στις περιοχές αυτές.
«Η απώλεια της βιοποικιλότητας απαιτεί ένα γενναίο παγκόσμιο σχέδιο διάσωσης. Οι κυβερνήσεις των κρατών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, πρέπει να πάψουν να σκέφτονται την προστασία της βιοποικιλότητας ως κόστος και να την αναγνωρίσουν ως μια ευκαιρία για να εξασφαλιστεί η μακροχρόνια σταθερότητα και επιβίωση του πλανήτη», καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας, Διευθυντής WWF Ελλάς.
πηγή: WWF
