ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΘΗΒΑΣ: ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ, ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΟΥ Δ.Σ. ΘΗΒΑΣ

To Δημοτικό Συμβούλιο της Θήβας κλήθηκε στις 26/2/2016 να αποφασίσει για το «ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ» του Δήμου. Πρακτικά δηλαδή για το συνολικό τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων στον ορίζοντα της επόμενης πενταετίας.

Η Λαϊκή Συσπείρωση Θήβας, με βάση την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, δημοσιεύει τις συνολικές θέσεις της πάνω στο θέμα.

1. ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ - ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ.

Η διαχείριση (και) των αστικών αποβλήτων αποτελεί εδώ και αρκετά χρόνια πεδίο δράσης μεγάλων και μικρότερων επιχειρηματικών συμφερόντων, τα οποία χρυσοπληρώνουν οι δημότες.

Τη βάση όλης της παραπάνω δραστηριότητας αποτελεί το ευρωενωσιακό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, που αντιμετωπίζει τα απορρίμματα ως εμπόρευμα και τη διαχείρισή τους πεδίο κερδοφορίας. Σαν συνέπεια, 1) οι υπηρεσίες καθαριότητας των Δήμων ολοένα υποβαθμίζονται και πρακτικά αδυνατούν να λειτουργήσουν, 2) το κενό που εμφανίζεται στις παραπάνω υπηρεσίες «καλύπτεται» από ιδιωτικές ή «διαδημοτικές» Ανώνυμες Εταιρείες, τις οποίες ταΐζουν οι Δήμοι και 3) η καθαριότητα και η διαχείριση των απορριμμάτων λειτουργούν ανταποδοτικά, δηλαδή τα πάντα εισπράττονται μέσω τελών προς τους Δήμους από τους δημότες.

Είναι χαρακτηριστικά τα εξής παραδείγματα: 1) η ΔΕΠΟΔΑΘ ΑΕ εισέπραξε το 2014 μόνο από το Δήμο Θηβαίων (δηλαδή τους δημότες) 1.994.281,89 ευρώ. 2) Στην ίδια λογική, η «Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης» έχει αναλάβει την εκμετάλλευση των επικερδών ανακυκλώσιμων υλικών (το υλικό των μπλε κάδων), εισπράττοντας εκατομμύρια ευρώ, τόσο από τους καταναλωτές, όσο και τους Δήμους (πάλι τους δημότες). 3) Το έργο της κατασκευής της Μονάδας Επεξεργασίας (σύμμεικτων) Απορριμμάτων στη Θήβα έχει προϋπολογιστεί σε 21,5 εκ ευρώ, τα οποία φυσικά θα καταλήξουν σε μεγάλη κατασκευαστική εταιρεία.

2. ΤΙ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ.

Είναι καθαρό ότι η εμπορευματοποίηση σημαίνει κυνήγι κέρδους και τίποτε παραπάνω. Η επιδίωξη να βρεθούν τρόποι για να εξαχθεί κέρδος είναι το μόνο κίνητρο, είτε ο εκάστοτε φορέας είναι «δημόσιος», είτε ιδιωτικός. Η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, αντί να αποτελούν ουσιαστικό σκοπό και στόχο, μετατρέπονται σε όχημα για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών συμφερόντων. Στα πλαίσια αυτά:

• Προτιμάται όλη η διαδικασία διαχείρισης των απορριμμάτων να γίνεται από τους «φορείς διαχείρισης», χωρίς καμία συμμετοχή των δημοτών. Κατά συνέπεια, τα απορρίμματα συγκεντρώνονται «σύμμεικτα», δηλαδή όλα μαζί σε κοινούς κάδους (γκρι ή πράσινους), για να οδηγηθούν σε εργοστάσια μηχανικής διαλογής.
• Ταυτόχρονα, κυριολεκτικά χαντακώνεται η διαλογή στην πηγή, δηλαδή η απόθεση των απορριμμάτων από τους δημότες σε διαφορετικούς κάδους, ανάλογα με το είδος τους (χαρτί, οργανικό, πλαστικό κλπ). Στα λόγια, κανείς υπέρμαχος της εμπορευματοποίησης δεν παραδέχεται ότι υποβαθμίζει τη διαλογή στην πηγή, αντίθετα επιρρίπτει ευθύνες στους δημότες, που δεν έχουν παιδεία κλπ. Ωστόσο η πορεία της ανακύκλωσης στο Δήμο Θηβαίων αποδεικνύει την αλήθεια, δηλαδή ότι η Δημοτική Αρχή αδιαφορεί για να αυξηθεί η ανακύκλωση μέσω της διαλογής στην πηγή.
• Η επιλογή των σύμμεικτων απορριμμάτων αντί της διαλογής στην πηγή έχει σοβαρές περιβαλλοντικές συνέπειες. Η προδιαλογή από τους Δημότες εξασφαλίζει την καθαρότητα του κάθε ρεύματος (πχ χαρτί, οργανικό, πλαστικό κλπ), γιατί γίνεται πριν αυτό ρυπανθεί από τα άλλα απόβλητα μέσα στον πράσινο/γκρι κάδο. Κατά συνέπεια, οτιδήποτε ανακυκλώσιμο συλλέγεται μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί. Χαρακτηριστικά, τα οργανικά, που αποτελούν και τη μεγαλύτερη ποσότητα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσω μιας σχετικά απλής διαδικασίας (κομποστοποίηση) ως εδαφοβελτιωτικό υλικό.

Αντίθετα, στην περίπτωση της συλλογής σύμμεικτων απορριμμάτων, εκτός από τα μέταλλα κυρίως (που πηγαίνουν σε χυτήρια), όλα τα άλλα ρεύματα που προκύπτουν από τη μηχανική διαλογή (χαρτί, πλαστικό, οργανικά) είναι επιμολυσμένα, γιατί έχουν απορροφήσει υγρά από τα υπόλοιπα απορρίμματα του πράσινου/γκρι κάδου (π.χ χλωρίνες, καθαριστικά, μπογιές κλπ). Το γεγονός αυτό τα καθιστά ακατάλληλα για επαναχρησιμοποίηση. Στην περίπτωση των οργανικών αποβλήτων (δηλαδή αποφάγια, κλαδιά κλπ), που προκύπτουν από τη μηχανική διαλογή των σύμμεικτων, και αποτελούν και το μεγαλύτερο όγκο τους (πάνω από 50%), αυτά είτε συγκεντρώνονται χρόνο με το χρόνο (σε Μονάδα μηχανικής διαλογής σύμμεικτων στη Φυλή Αττικής σχηματίζονται ολόκληρα βουνά), είτε καταλήγουν για θάψιμο σε νταμάρια.

• Η λογική της εμπορευματοποίησης οδηγεί στην κατασκευή εργοστασίων όπως η Μονάδα Επεξεργασίας (σύμμεικτων) Απορριμμάτων στη Θήβα. Τα οποία, λόγω του μεγέθους τους και της σύνθετης λειτουργίας τους, αποφέρουν σοβαρά κέρδη στο στάδιο της μελέτης, της κατασκευής αλλά και της λειτουργίας. Η εξαγωγή κέρδους καθίσταται αυτοσκοπός από τη σύνδεση της επεξεργασίας των απορριμμάτων με την παραγωγή ενέργειας, όπως προβλέπει η Μελέτη της ΜΕΑ στη Θήβα.

Με βάση τη Μελέτη, θα οδηγούνται ετησίως στη ΜΕΑ 32.000 τόνοι σύμμεικτων απορριμμάτων και άλλοι 7.000 τόνοι ιλύος (λάσπης) από το βιολογικό καθαρισμό της ΔΕΥΑΘ. Τα οργανικά που θα ξεχωρίζονται μαζί με τη λάσπη θα υφίστανται επεξεργασία (αναερόβια ζύμωση) με στόχο την παραγωγή βιοαερίου και μέσω αυτού ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία βαφτίζεται πράσινη και θα αποφέρει έσοδα από την πώλησή της. Το υπόλειμμα αυτής της διαδικασίας αποτελεί μία επιμολυσμένη και μη επαναχρησιμοποιήσιμη υδαρή μάζα που ονομάζεται «CLO» και θα ανέρχεται ετησίως σε 11.000 τόνους. Ο σταθερός στόχος για την παραγωγή προκαθορισμένων ποσοτήτων ενέργειας συνεπάγεται την ανάγκη το εργοστάσιο να τροφοδοτείται, πιθανά και με ρήτρες, με συγκεκριμένες ποσότητες σύμμεικτων απορριμμάτων. Συνεπώς, αντί να επιδιώκεται η όσο το δυνατό μικρότερη παραγωγή απορριμμάτων, η λειτουργία της ΜΕΑ θα «ζητάει» συνέχεια τόνους απορριμμάτων.

• Επιπλέον, ο μηχανικός διαχωρισμός των σύμμεικτων απορριμμάτων έχει ένα αντικειμενικό αποτέλεσμα. Διαχωρίζει τα απορρίμματα σε ρεύματα (που δεν είναι επαναχρησιμοποιήσιμα) ανά κλάσεις θερμογόνου δύναμης. Με απλά λόγια, τα σύμμεικτα δεν μπορούν να καούν όπως είναι, όμως εάν διαχωριστούν σε οργανικά, χαρτί, πλαστικό κλπ, μπορούν. Με άλλα λόγια, η κατασκευή και λειτουργία της ΜΕΑ ανοίγει παράθυρο για να «αξιοποιηθούν» τα μη επαναχρησιμοποιήσιμα ρεύματα στην καύση.
• Τέλος, η λειτουργία διαφόρων «διαδημοτικών Ανωνύμων Εταιρειών», όπως ο Φορέας Διαχείρισης Στερεάς (ΦΟΔΣΑ ΑΕ), καθιστά αδύνατο κάθε έλεγχο της λειτουργίας της όλης διαδικασίας. Πρακτική συνέπεια, να μαθαίνουμε εκ των υστέρων για την κατάληξη σκουπιδιών από άλλες, άσχετες περιοχές (Κύμη – Αλιβέρι, νησιά Αιγαίου) στο ΧΥΤΑ της Θήβας.

3. Ο ΝΕΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ (ΕΣΔΑ) ΚΑΙ ΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

Το καλοκαίρι του 2015 η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ τροποποίησε τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων. Επικοινωνιακά προσπαθεί να εμφανίσει τις τροποποιήσεις ως φιλικότερες προς το περιβάλλον. Ωστόσο, το σύνολο της βασικής κατεύθυνσης προς την πλήρη εμπορευματοποίηση παραμένει και βαθαίνει. Οι όποιες αλλαγές ήρθαν απλά μεταφέρουν την ιδιωτικοποίηση στο επίπεδο των Δήμων.

Στα πλαίσια των νέων κατευθύνσεων έχει ανοίξει κόντρα μεταξύ επιχειρηματικών συμφερόντων, που συγκρούονται για τη μοιρασιά της πίτας. Η αντιπαράθεση αυτή εκφράζεται και σε πολιτικό επίπεδο, ως κόντρα μεταξύ Δήμων και παρατάξεων. Τέτοιας φύσης είναι η κόντρα μεταξύ των Δημοτικών Αρχών που έχουν συγκροτήσει το ΦΟΔΣΑ ΑΕ (μεταξύ αυτών και της δικής μας) και των Δημοτικών Αρχών και παρατάξεων που συσπειρώνονται γύρω από τη Δημοτική Αρχή Λιβαδειάς.

Η βασική διαφωνία εντοπίζεται στο μέγεθος των μονάδων και των φορέων διαχείρισης, αν θα είναι μεγάλες ή μικρές. Κατά τα άλλα, όλοι τους συμφωνούν στις κατευθύνσεις της ανταποδοτικότητας και της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο χώρο.

Στη βάση αυτή αναλώθηκε μεγάλο μέρος της συζήτησης στο Δημοτικό Συμβούλιο για το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης. Με τις αντιπαρατιθέμενες παρατάξεις να διαφωνούν για το ποιος εκφράζει καλύτερα το νέο Εθνικό Σχεδιασμό.

Οι αντιπροτάσεις που έχουν κατατεθεί κατά καιρούς από άλλες παρατάξεις στο Δημοτικό Συμβούλιο της Θήβας ως εναλλακτικές, βασιζόμενες απλά σε τεχνικά ζητήματα, δεν αποτελούν λύση. Ο λόγος είναι ότι θεωρούν δεδομένο όλο το ευρωενωσιακό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο και ισχυρίζονται ότι εντός αυτού μπορεί να εφαρμοστεί φιλολαϊκή και φιλοπεριβαλλοντική διαχείριση απορριμμάτων.  

Μέσα στο πλαίσιο της απαγόρευσης προσλήψεων προσωπικού στους Δήμους, της ανταποδοτικότητας των υπηρεσιών καθαριότητας και διαχείρισης απορριμμάτων, της προνομιακής λειτουργίας ιδιωτικών και μη (διαδημοτικών, «κοινωνικών») εταιρειών στο χώρο, οι Δήμοι αδυνατούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά φιλολαϊκά και φιλοπεριβαλλοντικά σχέδια. Και ακριβώς η (σχεδιασμένη) υποβάθμιση των δημοτικών υπηρεσιών άνοιξε την πόρτα στις εταιρείες και την εμπορευματική διαχείριση.

Η ουσία είναι ότι το προτεινόμενο Τοπικό Σχέδιο (που ψηφίστηκε), είναι μια γενικόλογη μεταφορά του ΕΣΔΑ σε τοπικό επίπεδο. Χωρίς ουσιαστικά στοιχεία για τα απορρίμματα που συλλέγονται ανά δημοτική ενότητα, χωρίς κανένα στόχο για αύξηση των υλικών που προδιαλέγονται, χωρίς στόχο για μείωση των τελών που πληρώνουν οι δημότες, χωρίς στόχο για αποδέσμευση της διαχείρισης από ανώνυμες εταιρείες.

4. ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ.

Η Λαϊκή Συσπείρωση θέτει σε γνώση των εργαζομένων και των φορέων της περιοχής τους εξής στόχους, που εκτιμάμε ότι πρέπει να γίνουν αιτήματα διεκδίκησης.

1. ΕΘΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΜΕ ΑΞΟΝΑ ΤΗΝ ΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΤΟΥ ΛΑΟΥ, ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Διαμόρφωση ολοκληρωμένου πλαισίου με βάση τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.

2. ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ με διαλογή στην πηγή των συσκευασιών, των μετάλλων, του έντυπου χαρτιού και του οργανικού κλάσματος (βιοαποβλήτων) με κομποστοποίηση. Χρηματοδότηση των Δήμων για την εφαρμογή προγραμμάτων διαλογής στην πηγή με συστηματική παρακολούθηση και έλεγχο αποτελεσμάτων.

3. ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΠΟΚΟΜΙΔΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ από τις υπηρεσίες του Δήμου, με διεκδίκηση κι εξασφάλιση ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ για σύγχρονο εξοπλισμό, υποδομές, προσωπικό με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας.

4. ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΕΑΑ. Αμεση διακοπή της διαδικασίας κατασκευής του εργοστασίου επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων (ΜΕΑ) στη Θήβα.

5. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ σε αριθμό, εξοπλισμό και οργάνωση του έμψυχου δυναμικού με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας.

Θήβα, 7/3/2016

Ευχαριστούμε πολύ για την επίσκεψη! thiva post